طلوع خردگرایی در بورس

بازار بورس ایران پس از مدت‌ها افت و نوسان شدید، نشانه‌های مثبتی از ورود نقدینگی حقیقی و بازگشت تعادل را به نمایش گذاشته است. اما کارشناسان تأکید دارند که رشد پایدار بازار تنها با ورود پول جدید محقق نمی‌شود و برای تثبیت روند صعودی، ترکیبی از ثبات سیاست‌های کلان، شفافیت سازمان بورس و اعتمادسازی میان سهامداران ضروری است.

به گزارش اقتصاد ملی ،بازار سرمایه ایران در سال‌های گذشته با فراز و نشیب‌های متعددی مواجه بوده است؛ از ورود پرشتاب سرمایه‌های تازه‌وارد که هیجان‌آفرین بود تا افت‌های سنگینی که بسیاری از سرمایه‌گذاران را دلسرد کرد. اما اکنون وضعیت متفاوتی بر این بازار حکمفرماست؛ نشانه‌هایی از بازگشت تعادل، منطق و سرمایه‌گذاری مبتنی بر تحلیل بنیادی به جای هیجان لحظه‌ای دیده می‌شود. این روند جدید می‌تواند زمینه‌ساز رشد پایدار و مستحکم بورس باشد، اگر همراه با تصمیمات درست و ساختاری در سیاست‌های کلان اقتصادی باشد.

عبور از کف‌های قیمتی؛ آغاز نقطه چرخش

بررسی‌های دقیق نشان می‌دهد که بازار در شرایط فعلی از کف‌های قیمتی قبلی عبور کرده است. بسیاری از سهم‌های شاخص‌ساز و صنایع اصلی بازار اصلاحات عمیقی را پشت سر گذاشته و اکنون در قیمتی نسبتاً جذاب قرار دارند. این موضوع از منظر بسیاری از تحلیل‌گران، نقطه آغازی برای رشد‌های آتی محسوب می‌شود.نکته مهم این است که عبور از کف‌های قیمتی به معنی شروع فوری روند صعودی قدرتمند نیست، بلکه نشانه‌ای از پایان روند نزولی و آغاز مرحله تثبیت است. بازار هنوز به مرحله اطمینان عمومی نرسیده و ریسک‌های فراوانی بر سر راه وجود دارد که می‌تواند مانع رشد سریع شود.

ورود نقدینگی حقیقی؛ سیگنال مثبت بازار

یکی از مهم‌ترین نشانه‌های تغییر روند بازار، ورود نقدینگی حقیقی است. برخلاف سال‌های گذشته که ورود نقدینگی عمدتاً از سوی حقوقی‌ها یا ناشی از هیجانات کوتاه‌مدت بود، اکنون حقیقی‌ها با دید میان‌مدت و بلندمدت به بازار بازمی‌گردند. این نوع سرمایه‌گذاری‌ها عموماً به همراه تحلیل و ارزیابی دقیق‌تر صنایع و شرکت‌ها انجام می‌شود و در نتیجه می‌تواند منجر به رشد پایدار شود.کارشناسان مالی معتقدند که ورود پول حقیقی به عنوان عاملی مهم در رشد بورس نقش اساسی دارد اما کافی نیست. بدون وجود عوامل مکمل مانند ثبات اقتصادی و شفافیت در عملکرد نهادهای ناظر، این نقدینگی نمی‌تواند به صورت مستمر منجر به افزایش قیمت‌ها شود.

نقش سیاست‌های کلان اقتصادی در ثبات بازار

یکی از عوامل کلیدی در ایجاد فضای مثبت برای سرمایه‌گذاری در بورس، ثبات و پیش‌بینی‌پذیری در سیاست‌های کلان اقتصادی است. بازار سرمایه به شدت نسبت به تغییرات ناگهانی در سیاست‌های مالی، پولی و ارزی حساس است و هرگونه ابهام یا نوسان در این حوزه‌ها می‌تواند اعتماد سرمایه‌گذاران را خدشه‌دار کند.در سال‌های اخیر، تغییرات پی‌درپی سیاست‌های ارزی، محدودیت‌های دسترسی به منابع مالی و عدم شفافیت در قوانین مالیاتی از جمله موانعی بوده که بازار را در مسیر رشد پایدار با مشکلات جدی مواجه کرده است. ایجاد ثبات در این زمینه‌ها، اصلاح قوانین و شفاف‌سازی روندها، لازمه بازگشت اطمینان به بازار است.

اهمیت شفافیت و اعتمادسازی؛ نقش سازمان بورس

علاوه بر سیاست‌های کلان، سازمان بورس به عنوان نهاد ناظر باید نقش فعال‌تری در ایجاد شفافیت و اعتماد در بازار ایفا کند. اطلاع‌رسانی دقیق، قوانین شفاف و یکسان‌سازی مقررات از جمله مواردی است که می‌تواند به کاهش ریسک‌های غیرقابل پیش‌بینی کمک کند.اعتمادسازی میان سهامداران حقیقی، با اجرای دقیق مقررات ضد فساد، حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران خرد و پیشگیری از رفتارهای دستکاری بازار، می‌تواند فضای امن‌تری برای سرمایه‌گذاری ایجاد نماید و از خروج سرمایه جلوگیری کند.

صنایعی با پشتوانه صادراتی؛ کانون رشد بازار

در میان گروه‌های مختلف بازار، صنایعی که پشتوانه صادراتی دارند بیشترین جذابیت را برای سرمایه‌گذاران پیدا کرده‌اند. این صنایع به ویژه در شرایط افزایش نرخ ارز یا بهبود شرایط تجاری و روابط بین‌المللی، بیشترین بهره را می‌برند و پتانسیل رشد بالایی دارند.گروه‌های فلزی، پتروشیمی، معدنی و بخشی از صنایع خودرویی نمونه‌هایی از این صنایع هستند که پس از اصلاح‌های عمیق قیمتی، اکنون در شرایط مناسبی برای رشد قرار دارند. سرمایه‌گذاری هوشمندانه در این گروه‌ها، همراه با تحلیل بنیادی و مدیریت ریسک، می‌تواند بازدهی قابل توجهی برای سهامداران به ارمغان آورد.

نگاه میان‌مدت و دوری از هیجان؛ توصیه کارشناسان

بازار در شرایط فعلی نیازمند سرمایه‌گذاری مبتنی بر تحلیل و دید میان‌مدت است. کارشناسان توصیه می‌کنند که ورود نقدینگی جدید باید همراه با انتخاب صحیح صنایع و سهام با پشتوانه قوی باشد و از تصمیمات احساسی و شتاب‌زده پرهیز شود.این بار برخلاف سال‌های گذشته که رشد بازار بیشتر ناشی از هیجانات بود، رشد به شکل منطقی و تدریجی در حال رخ دادن است که برای تحقق آن باید صبر و مدیریت سرمایه به خوبی رعایت شود.

چالش‌ها و ریسک‌های پیش رو

اگرچه چشم‌انداز بازار مثبت ارزیابی می‌شود، اما چالش‌ها و ریسک‌های متعددی همچنان وجود دارد. از جمله مهم‌ترین ریسک‌ها می‌توان به نوسانات نرخ ارز، تحولات سیاسی و اقتصادی داخلی و خارجی، تغییر سیاست‌های پولی و مالی، و احتمال بروز شوک‌های ناگهانی در بازارهای جهانی اشاره کرد.این عوامل می‌توانند به سادگی روند صعودی بورس را مختل کرده و موجب نوسانات شدید شوند. از این رو، سرمایه‌گذاران باید ضمن تحلیل دقیق، همواره ریسک‌های موجود را مد نظر داشته باشند و برنامه مناسبی برای مدیریت سرمایه خود تدوین کنند.

بازار بورس ایران در شرایط فعلی در حال عبور از دوره رکود و اصلاح عمیق است و نشانه‌های بازگشت نقدینگی حقیقی و تعادل به بازار، امیدواری‌هایی را برای رشد پایدار فراهم آورده است. اما تحقق این رشد مستلزم همراهی  عواملی  مانند :ثبات و پیش‌بینی‌پذیری در سیاست‌های کلان اقتصادی.شفافیت و اعتمادسازی از سوی نهادهای ناظر.انتخاب صنایع و سهام بنیادی و دارای پشتوانه صادراتی.ورود نقدینگی حقیقی با دید میان‌مدت و مدیریت ریسک.می باشد.

این روند می‌تواند آغازگر دوره‌ای جدید باشد که برخلاف گذشته، نه از جنس هیجان و نوسانات کوتاه‌مدت، بلکه بر پایه منطق، تحلیل و تعادل شکل گرفته و مسیر توسعه پایدار بازار سرمایه ایران را هموار کند.

محمد بروغنی

گروه اقتصاد