قدرت دیپلماسی اقتصادی ایران با عبور از تحریم ها
یک شنبه شب در حاشیه پانزدهمین اجلاس سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، قرارداد سهجانبه سوآپ گاز از ترکمنستان به جمهوری آذربایجان از خاک جمهوری اسلامی ایران با حضور رؤسای جمهور ایران و آذربایجان به امضا رسید. بر اساس این قرارداد سهجانبه ایران سالانه نزدیک به ۵/۱ تا ۲ میلیارد مترمکعب گاز را از ترکمنستان در منطقه […]
جواد اوجی، وزیر نفت در این خصوص گفت: حدود یک ماه است با طرف ترکمنستانی و آذربایجانی مذاکراتی برای تجارت گاز داشتهایم که در سفر رئیس جمهور به ترکمنستان این قرارداد امضا شد. وی گفت: درباره تسویه بدهی گازی ایران به ترکمنستان، وزارت نفت راهکارهای خوبی را پیشنهاد داده است و پرداخت بدهی آغاز شده است و بهزودی اولین قسط پرداخت بابت بدهی گاز انجام خواهد شد.
احیای یک قرارداد برد ـ برد
محمدصادق ترابیفرد، کارشناس انرژی و عضو مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: رابطه تجاری ایران و ترکمنستان تا قبل از اینکه به هم بخورد، کاملاً بهنفع ما بود؛ بهنحوی که گاز را از ترکمنستان میخریدیم و به ترکیه صادر میکردیم و بر بستر همین تجارت گازی، یکمیلیارد دلار در سال صادرات به ترکمنستان داشتیم و قرارداد خوبی بین دو کشور منعقد شده بود که بر اساس آن ما از ترکمنستان گاز میخریدیم و بهازای آن، کالا و خدمات به این کشور صادر میکردیم. وی اضافه کرد: در دولت گذشته این قرارداد کاملاً به هم خورد و کار به جایی رسید که طرف مقابل در دادگاههای بینالمللی علیه ایران طرح شکایت کرد؛ در واقع نباید کار همسایه با همسایه به اینجا میکشید. این کارشناس انرژی تصریح کرد: هنوز هم طرف ترکمن سر قضیه واردات گاز از ترکمنستان سختگیریهایی دارد؛ مثلاً روی قیمت گاز، قیمت بالایی را به ایران اعلام کرده بودند که این مسئله مانعی بر آغاز دوباره تجارت گازی دو کشور شده بود که ایران با ابتکاری که به خرج داد و پیشنهادی که به دو کشور ترکمنستان و آذربایجان برای سوآپ گاز ارائه کرد، موفق شد این تجارت گازی را در بستر سوآپ عملیاتی کند.
وی ادامه داد: هفته گذشته نیز توافق سوآپ گاز جمهوری آذربایجان به نخجوان از خاک ایران را داشتیم و این هفته نیز توافق سوآپ گاز ترکمنستان به آذربایجان از خاک ایران را داشتیم و نکته امیدوارکننده این است که بتوانیم در آینده قراردادهای بیشتری در زمینه سوآپ گازی به امضا برسانیم و ایران تبدیل به هاب گازی منطقه شود.
شکست بنبست دیپلماسی انرژی با همسایگان
با توجه به مشکلاتی که برای تأمین گاز مردم در طی این سالها به وجود آمده بود، انعقاد قرارداد جدید سوآپ گاز میتواند موجب آرامش خاطر مردم و مسئولین این مناطق شود.
رمضانعلی سنگدوینی، عضو کمیسیون انرژی مجلس در این خصوص گفت: یک معبر گازی از سمت کردکوی و گمیشان و یک معبر هم از سمت سرخس وجود دارد و زیرساخت این انتقال گاز کاملاً وجود دارد. البته اینکه چقدر از این گاز سهم ایران میشود در توافقات مشخص شود.
زهیر اصفهانی، کارشناس مسائل بینالملل هم با اشاره به سیاست محوری دولت سیزدهم برای همکاری اقتصادی با کشورهای همسایه، گفت: قرارداد سواپ گازی، نشاندهنده شکست تحریمهای اقتصادی است.
وی اظهار داشت: در ماه های ابتدایی دولت سیزدهم، سه رخداد اقتصادی و راهبردی در کشورمان شکل گرفته که اولین رخداد، امضای قرارداد شانگهای و مزایای اقتصادی حاصل از آن بوده، دومین رخداد افزایش صادرات نفتی کشور به یک میلیون بشکه بوده و در نهایت، سومین رخداد مربوط به سواپ گازی ایران ذیل قرارداد سه جانبه میان ایران، جمهوری آذربایجان و ترکمنستان است.
وی قرارداد سوآپ گازی را یکی از موفقیت های دستگاه دیپلماسی اقتصادی دولت دانست و گفت: با توجه به اینکه یک طرح ترانزیتی به اسم محور لاجورد با همکاری افغانستان، ترکمنستان و جمهوری آذربایجان به منظور دور زدن ایران و همچنین اتصال افغانستان با اروپا شکل گرفته بود، قرارداد سه جانبه میان ایران، جمهوری آذربایجان و ترکمنستان توانست دوباره همکاری های منطقه ای ذیل محور ایران به عنوان یکی از کشورهای باثبات در منطقه را تقویت کند. هرچند طرف های اروپایی به دنبال حذف ایران از مناسبات ارتباطی در حوزه اتصال اروپا به منطقه هستند ولی این گونه همکاریها، نقطه قوتی برای شکست طرح حذف ایران از مناسبات اقتصادی در منطقه بوده است. هادی بیگینژاد، یکی دیگر از اعضای کمیسیون انرژی مجلس نیز گفت: قرارداد سوآپ گازی بیانگر شکست بنبست دیپلماسی انرژی با همسایگان است.
وی افزود: این قرارداد هم از جنبه اقتصادی برای ما سودمند خواهد بود و هم به تحکیم روابط دوستانه با کشورهای همسایه کمک میکند، هرچند روابط اقتصادی با همسایگان باید بیش از این توسعه یابد.
حسن هانیزاده، کارشناس مسائل بینالملل هم با اشاره به نقش راهبردی قرارداد سوآپ گازی سهجانبه میان ترکمنستان، ایران و جمهوری آذربایجان گفت: این توافقنامه گازی گشایشی اقتصادی درباره کشورهای جنوب قفقاز بود که ایران را بهعنوان کریدور انتقال انرژی گاز به دیگر کشورهای غرب آسیا و حتی جنوب خلیجفارس معرفی میکند.
وی افزود: قابلیت اجرای سریع این قرارداد به نحوی است که از اول دیماه امسال و بدون سقف زمانی شاهد انتقال گاز به آذربایجان خواهیم بود که نشاندهنده عزم جدی سه کشور بهویژه طرف ایرانی برای ترمیم و تقویت روابط اقتصادی میان کشورهای همسایه است.
این کارشناس مسائل بینالملل تصریح کرد: با امضای این قرارداد با ایران به نظر میرسد کشور جمهوری آذربایجان درصدد تغییر رویکرد سیاسی خود نسبت به ایران بوده و سعی کرده با امضای توافقنامه سوآپ گازی به نوعی سیاستهای گذشته خود را ترمیم کند که این موضوع گام مثبتی برای همکاری میان ایران، جمهوری آذربایجان و کشورهای جنوب قفقاز است.
نظرات و تجربیات شما لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.