«اقتصاد ملی» از مناقشات بین دولت و منتقدان گزارش می دهد
جعبه سیاه نرخ تورم
اظهارنظر منتقدان به صحبت های اخیر رئیس جمهور در جمع خبرنگاران در باره کاهش نرخ تورم و رقم ۶۰ درصدی تورم در زمان تحویل دولت در سال گذشته، دیروز با واکنش هایی از سوی رسانه های دولت و مقام های دولتی از جمله وزیر اقتصاد همراه بود. احسان خاندوزی خطاب به کسانی است که آمارهای […]
اظهارنظر منتقدان به صحبت های اخیر رئیس جمهور در جمع خبرنگاران در باره کاهش نرخ تورم و رقم ۶۰ درصدی تورم در زمان تحویل دولت در سال گذشته، دیروز با واکنش هایی از سوی رسانه های دولت و مقام های دولتی از جمله وزیر اقتصاد همراه بود. احسان خاندوزی خطاب به کسانی است که آمارهای ارائه شده را زیر سئوال می برند گفت: «در مکتب ما مغالطه جایز نیست به ویژه از سوی خواص. شاید آمار و نمودار صوری ساختن در دیگر دولتها امری رایج بوده اما… کاهش ۱۹ درصدی تورم دوازده ماهه، آمار رسمی بانک مرکزی است.» این صحبت ها در شرایطی است که منتقدان با ارایه گزارش ها مرکز آمار ایران در شهریور سال گذشته معتقدند که آمارهای ارائه شده به رئیس جمهور نادقیق بوده است. روز گذشته نیز مرکز آمار ایران گزارشی منتشر کرد که نشان می دهد در مرداد ماه ١۴٠١ شاخص کل قیمت مصرف کننده برای خانوارهای کشور به عدد ۵۱۴.۲ رسید که نسبت به ماه قبل ٢.٠ درصد افزایش نشان میدهد.
طبق گزارش مرکز آمار، در مرداد بیشترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای کشور مربوط به استان مرکزی با ٣.۵ درصد و کمترین نرخ تورم ماهانه مربوط به استان آذربایجان غربی با ٠.۶ درصد است.
درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) برای خانوارهای کشور ۵٢, ٢ درصد میباشد. بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه مربوط به استانهای آذربایجان غربی، اردبیل و کرمان (۶٠.٣ درصد) و کمترین آن مربوط به استان خوزستان (۴۵.٨ درصد) است.
نرخ تورم دوازده ماهه منتهی به مرداد ماه ١۴٠١ برای خانوارهای کشور به عدد ۴۱.۵ درصد رسید. بیشترین نرخ تورم دوازده ماهه مربوط به استان کهگیلویه و بویراحمد (۴٧.٨ درصد) و کمترین آن مربوط به استان سیستان و بلوچستان (٣۶.۶ درصد) است.
نبض تند تورم در مرداد ماه
در مرداد ماه ١۴٠١ عدد شاخص کل برای خانوارهای شهری (١٠٠=١٣٩۵) به ۵۰۴.۸ رسید که نسبت به ماه قبل ٢.٠ درصد افزایش نشان میدهد. در این ماه بیشترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای شهری مربوط به استان مرکزی با ٣.٧ درصد و کمترین نرخ تورم ماهانه مربوط به استانهای آذربایجان غربی، بوشهر و زنجان با ١.٠ درصد است.
درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) برای خانوارهای شهری کشور ۵۱.۱ درصد است. بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه خانوارهای شهری مربوط به استان اردبیل (۵٩.٧ درصد) و کمترین آن مربوط به استان خوزستان (۴۴.٩ درصد) است.
نرخ تورم دوازده ماهه منتهی به مرداد ماه ١۴٠١ برای خانوارهای شهری به عدد ۴۰.۹ درصد رسید. بیشترین نرخ تورم دوازده ماهه مربوط به استان مازندران (۴۶.۶ درصد) و کمترین آن مربوط به استان سیستان و بلوچستان (٣۵.٧ درصد) است.در مرداد ماه ١۴٠١ عدد شاخص کل برای خانوارهای روستایی (١٠٠=١٣٩۵) به ۵۶۷.۱ رسید که نسبت به ماه قبل ١.٧ درصد افزایش داشته است. در این ماه بیشترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای روستایی مربوط به استان مازندران با ٣.٠ درصد و کمترین نرخ تورم ماهانه مربوط به استان قزوین با ٠.٣ درصد میباشد. در این ماه استان زنجان با تورم ماهانه صفر درصد و استان آذربایجان غربی با تورم ماهانه ٠.٣- درصد مواجه بوده است.درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) برای خانوارهای روستایی ۵۸.۴ درصد میباشد. بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه مربوط به استان کرمان (۶٨.١ درصد) و کمترین آن مربوط به استان یزد (۴٩.٩ درصد) است. نرخ تورم دوازده ماهه منتهی به مرداد ماه ١۴٠١ برای خانوارهای روستایی به عدد ۴۴.۴ درصد رسید. بیشترین نرخ تورم دوازده ماهه مربوط به استان کهگیلویه و بویراحمد (۵٠.٧ درصد) و کمترین آن مربوط به استان همدان (٣۶.۴ درصد) است.
تخیله شوک یا کاهش ماندگار نرخ تورم؟
هر چند اعلام شاخص های کلان اقتصادی می تواند جهت گیری صحیحی به فعالان اقتصادی و همچنین تصمیم گیران و متولیان امر داشته باشد، اما آنچه برای مردم ملموس است افزایش روزانه قیمت ها در کالاهای سرمایه ای و غیر سرمایه ای از جمله خوراکی ها است. دولت سیزدهم یکی از اصلاحات اساسی اقتصادی را با حذف ارز ۴۲۰۰ رقم زد و این مساله اثرات خود را در نرخ تورم باقی گذاشت، با این وجود هر چند شوک اولیه این تصمیم در ماه های اخیر تا حدودی تخلیه شده، اما آنچه کارشناسان به آن تاکید می کنند و البته نگران آن هستند، ادامه روند ناهمخوانی منابع دولت با مصارف آن است که به خوبی در پروژه های نیمه تمام دولتی و تل انبار شدن آنها قابل مشهود است.
عبدالناصرهمتی، رئیس اسبق بانک مرکزی ایران در این باره گفت: « قبلا گفتم، کاهش شتاب نرخ تورم در مرداد، بعد از شوک تورمی حذف ارز۴۲۰۰ در خرداد و تیر، رفتار طبیعی تخلیه شوک در اقتصاد است.» او همچنین به فشارهای هزینه موثر در شوکهای تورمی اشاره کرد و در صفحه شخصی خود نوشت: «این نوع شوکهای تورمی که غالبا از فشار هزینه نشأت میگیرند بعداز جهش، سریعا فروکش میکنند. روند بخش ماندگار تورم، مبنای ارزیابی نقش دولت در کنترل تورم خواهد بود.»
تداوم سیاست های غلط پولی و مالی
مهدی پازوکی، کارشناس اقتصادی در واکنش به این آمار رییسجمهور که نرخ تورم در شهریور ۱۴۰۰ در حدود ۶۰ درصد بود، گفت: اتفاقا تورم در شهریور سال گذشته ۶۰ درصد نبوده است. اگر نرخ تورم این عدد بوده، بگویند آمار را از کدام مرجع اعلام میکنند. جالب است که مرکز آمار ایران طبق قانون، ماخذ اعلام آمارهای تورم، رشد اقتصادی، بیکاری و… است. مرکز آمار ایران نیز یک سازمان دولتی است. من در گزارش تورم مرکز آمار ایران مربوط به شهریور ۱۴۰۰ عدد ۶۰ درصد از نرخ تورم را ندیدم. لطف کنند و بگویند این عدد را چگونه اعلام میکنند؟او افزود: حرف من به این مفهوم نیست که دولت قبل ایراد نداشته است. دولت قبل قابل نقد است، ولی قدرت خرید مردم در دولت سیزدهم به شدت کاهش پیدا کرده است؛ به خصوص برای طبقات متوسط و فقیر. شما اجاره ساختمان را با دوره روحانی مقایسه کنید. یا موادغذایی را ببینید که یک کیلو برنج در آخر دولت روحانی چه قیمتی داشته و الان با چه قیمتی فروخته میشود. یا روغننباتی، شکر، قند و چای در پایان دولت روحانی با چه قیمتی به فروش میرفت و الان چه قیمتی دارد. اینها باعث میشود که آمار و اطلاعات ارائه شده برای مردم باورناپذیر باشد.این کارشناس اقتصادی درباره آینده اقتصاد و تورم کشور گفت: اگر انضباط پولی و مالی در اقتصاد ایران حاکم شود، به طور قطع تورم قابل کنترل است. باید با مشکل تورم برخورد علمی شود. به عبارتی، ساختار هزینه دولت باید شفاف شود. این در حالی است که بودجه سال ۱۴۰۱ یکی از ناشفافترین بودجههای بعد از انقلاب بوده است.
مردم عدد و رقم نمی خورند
کارشناسان تاکید می کنند اگر دولت میخواهد تورم را کنترل کند، باید اصلاحات ساختاری در مخارج دولت داشته باشد، اصلاح نظام بانکی صورت گیرد و هماهنگی بین سیاستهای پولی و مالی به وجود آید. دولت نباید برای بانکها تعهد ایجاد کند. از سوی دیگر، تعامل با جهان اتفاق بیفتد. هر چند اقتصاد ایران سالهاست با بیماری هلندی دست و پنج نرم می کند، اما وضعیت بلاتکلیفی در توافق برجام وهمچنین کمبود نظارت بر نحوه عملکرد زنجیره عرضه تا مصرف و از همه مهمتر مشکلات ساختاری نظام پولی و مالی شرایط تورم را برای مردم غیرقابل تحمل کرده است. هر چند دولت در راستای کاهش نرخ تورم اقدامات متعددی در دستور کار قرار داده است، اما آنچه برای جامعه مهم است لمس کاهش تورم و تاثیر آن در زندگی است.
نظرات و تجربیات شما لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.