چاره اندیشی برای کشاورزی
برداشت نامتوازن از منابع آبی و همچنین کاهش بارندگی ها، آینده کشاورزی از طریق روش های فعلی را به مخاطره انداخته و بر این اساس دو سناریو پیش رو است. در سناریو اول تداوم وضعیت فعلی (کم توجهی به استفاده از سیستمهای نوین آبیاری و همچنین آمایش سرزمین) است و دومین سناریو، توسعه کشاورزی در […]
شواهد کشاورزی بدون الگوی کشت
در حال حاضر شاهد وضعیت ناهنجاری در کشت محصولات کشاورزی هستیم. ماحصل این وضعیت منجر به تحمیل خسارت های شدید به منابع عمومی کشور شده است. تدوین الگوی کشت یکی از پازل های گم شده مهم توسعه کشاورزی در کشور است؛ نتیجه کم توجهی به این مساله را بارها و بارها در محصولات کشاورزی شاهد بودیم. نمونه اخیر آن فساد انبوه سیب در ارومیه است که می توان گفت یکی از متهمان اصلی خشکی دریاچه در این استان بوده است. همچنین در حالی که سالهاست کشاورزان بر ضرورت اصلاح رویه های غلط برای جلوگیری از خشکی بیشتر دریاچه ارومیه تاکید دارند مجددا شاهد کشت محصولات آب بر در ارومیه هستیم. به نظر می رسد حفظ برخی مشاغل در این شرایط بدون توجه به مخاطرات آن بیشتر در اولویت قرار دارد.
چاره اندیشی برای کسبوکارهای از بین رفته
کارشناسان راهکار کسبوکارهای از بین رفته به واسطه کمبود آب را توجه به مزیت های مهم در این مناطق عنوان می کنند. در هفته های اخیر شاهد اعتراضاتی به خشکی زاینده رود از سوی کشاورزان هستیم. علت عمده این مساله برداشت بی رویه از منابع آبی بوده است. بر این اساس راهکار کارشناسان در این شرایط تغییر شیوه کسب و کار با توجه به مزیت های این استان است. در شرایطی که استان اصفهان می تواند محل مناسبی برای توسعه گردشگری کشور و توسعه بوم گردی باشد توسعه کشاورزی در این استان موجب مشکلات زیادی شده است. این در حالی است که در برخی مناطق کشور از جمله ایلام فرصت مناسبی برای کشاورزی فراهم بوده که به آن بی توجهی می شود. این تجربه را بسیاری از کشورهای توسعه یافته مدنظر قرار داده اند و بر این اساس کشت فراسرزمینی نیز یکی از این اقدامات است.
لزوم تغییر اسلوب های پیشین تامین آب کشاورزی
داریوش مختاری، کارشناس ارشد حوزه مدیریت منابع آبی در این رابطه گفت: در کشور ما اقلیم خشک حرف اول را می زند و هر گونه بی توجهی به آن و دل خوش کردن به بخش های پرآب
نمی تواند گره ای از کار فروبسته بهره وری پایین آب کشاورزی باز کند.
وی با بیان اینکه با توجه به قابلیت های بالای بخش کشاورزی در استان های مختلف و چهار فصل بودن همه استان ها، بابالا بردن بهره وری، می توان تولیدات باغی و زراعی را به میزانی رساند که قابلیت صادراتی افزون تری داشته باشد، اظهار کرد: کشورهای کوچکی که از آخرین متدهای آبیاری در کشاورزی استفاده کرده اند هم اکنون به قطب صادرات انواع محصولات تبدیل شده اند.
به گفته وی یافته های اطلاعاتی نشان می دهد کارنامه باغی و زراعی ایران نسبت به کشور هایی نظیر ترکیه، مصر، استرالیا و آمریکا نمرات قابل قبولی نداشته است. گفته شده متوسط عملکرد برنج (شلتوک) در ایران، ترکیه، مصر و آمریکا به ترتیب ۴.۵، ۷.۷، ۹.۵ و ۸.۱ و عملکرد چغندرقند برای کشورهای مذکور به ترتیب ۴۱.۸، ۵۴.۴، ۵۰.۵ و ۶۳ تن بر هکتار است. این خود مشتی از خروار است که خوشبختانه از منظر تیم های جدید مدیریت های کلان دور نمانده است.
وی با تاکید بر اینکه بهره وری هرچه بیشتر از آب کشاورزی، خلق ارزش افزوده افزون تری خواهد داشت و به گوشه ای از مشکل اشتغال کشور کمک شایانی خواهد کرد، گفت: فعالان عرصه تامین آب کشاورزی دریافته اند که هرگونه تاخیر و اهمالی در تغییر الگوی مصرف آب بدون بهره و یا بهره وری پایین می تواند ضررهای جبران ناپذیری به بدنه اقتصاد کشور بزند. وی با بیان اینکه گام های جدید برای سامان بخشی به این حوزه آغاز شده است. لزوم تغییر اسلوب های پیشین تامین آب کشاورزی بسیار پررنگ تر از قبل جلوه می کند و نخبگان و کارشناسان برای بهره وری آب در برنامه هفتم توسعه و بودجه ۱۴۰۱ به تکاپویی امیدوار کننده افتاده اند، گفت: توسعه آبیاریهای نوین، رعایت الگوی کشت، استفاده همزمان چندمنظوره از منابع آب، تسطیح و یکپارچه سازی اراضی و سرفصل هایی از این دست می تواند کارنامه بهره وری آب کشاورزی را به ثبت نمرات بالاتری برساند وعقب ماندگی از استاندردهای جهانی را جبران کند.
به عقیده بسیاری از کارشناسان فقدان مدیریت صحیح اختصاص آب به حوزه کشاورزی آنقدر تاثیر گذار بوده که طراحی کردن مجدد الگوهای آبیاری جدید، یعنی همان روشی که کشورهای موفق جهان آن را پیشه خود کرده اند را بیش از پیش ضروری ساخته است، اما این طرح
نمی تواند و نباید روایتی شخصی و جدید به خود بگیرد و برخی به زعم خود، اجرای آن را درست بپندارند. چرا که مدیرانِ پیش از این هم، از همین ناحیه وارد کار شدند و در نهایت به در بسته خوردند. نهادهای متولی حاکمیتی نیز دریافته اند که با محک کهنه و سنتی نمی توان به جنگ شیوه های منسوخ شده آبیاری کشاورزی رفت تا بهره وری آن را بالا برد و به اجبار باید از همان شیوه علمی استفاده کنند و با مطالعات از پیش انجام شده در حوزه بوم و سرزمین، این الگوها را به گونه ای پیاده سازند که درصد خطای آن بسیار بسیار پایین باشد و به اصطلاح آب از آب تکان نخورد.
صاحبنظرانی که دستی بر آتش مدیریت دارند دریافته اند شرایط سخت و دشوار پایداری و استمرار تولیدات بخش کشاورزی و در نهایت تولیدات غذایی، جایی برای آزمون و خطای جدید ندارد و با هر ابزاری هست باید سطح زیر کشت و یا دیگر محصولات باغی و زراعی را با کمترین میزان مصرف آب، بالا برد.
نظرات و تجربیات شما لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.