هشدار درباره وضعیت بحرانی آب تهران
کاهش قابل توجه حجم آبهای زیرزمینی کشور در دهههای اخیر، در کنار روند نزولی نزولات آسمانی و دیگر عوامل دخیل در زمینه تامین آب مورد نیاز برای مصرف موجب شده تا عنوان شود امسال وضعیت آب در تهران خوب نیست و در این زمینه شاهد وضعیت ویژه و بحرانی خواهیم بود. کاهش حجم آبهای زیرزمینی در […]
به گفته کارشناسان کاهش میزان و حجم آبهای زیرزمینی در کشور روندی بوده که از سال ۱۳۵۵ به عبارتی حدود ۴۶ سال قبل آغاز شده است، براین اساس به تدریج شرایط اشاره شده موجب شده تا میزان کسری آن به ۱۳۵ کیلومترمکعب رسیده است. این در حالی بوده که به گفته علی بیت اللهی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی افت سطح آب در حوضههای مختلف آبریز محسوس است، آنچه که باید یکی از مهمترین پیامدهای آن را فرونشست زمین در تمامی استانها نیز دانست.
افزایش تعداد دشت های ممنوعه و بحرانی
در توضیح بیشتر باید بیان کرد که شرایط کنونی موجب شده تا اینگونه پیش بینی شود که برداشت سالانه ۵۰ میلیارد متر مکعبی آب زیرزمینی که ۸۹ درصد آن در کشاورزی است، تعداد دشت های ممنوعه و بحرانی در کشور را به طور مستمر بیشتر و شامل تمامی دشت های کشور خواهد شد.به طور کلی این شرایط موجب شده تا اکنون کشورمان در حال تجربه چالشهای جدی در حوزه تامین آب مورد نیاز خود باشد. براین اساس خشکسالیهای مستمر همراه با برداشت بیش از حد آبهای سطحی و زیرزمینی توسط شبکههای بزرگی از زیرساختهای هیدرولیکی و چاههای عمیق موجب شده تا وضعیت آب در کشور به شرایط بحران رسیده حتی بیان شود که در سالهای آینده ایران کشوری خشک خواهد بود. آنچه که شاید موجب شده تا اکنون جعفر شربیانی، عضو هیات رییسه شورای شهر تهران تاکید داشته باشد، امسال وضعیت آب در تهران خوب نیست و در این زمینه شاهد وضعیت ویژه و بحرانی خواهیم بود.
مروری بر کارنامه سال آبی گذشته
این در حالی بوده که مروری بر کارنامه سال آبی ۱۴۰۰ – ۱۳۹۹ گویای این امر است که مقدار بارشهای کشور در مقایسه با متوسط بلند مدت با کاهش ۳۷ درصدی مواجه بوده و همین امر در حوزه عملکرد استان تهران و حوضه آبریز سدهای پنجگانه تهران نیز مشهود بوده و ورودی آب به مخازن سدهای تهران را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
کاهش ۳۴ درصدی نزولات جوی
ضمن اینکه باید بیان کرد؛ مقایسه میزان بارشها در حوزه عملکرد استان در نیمه نخست سال گذشته بیانگر کاهش ۳۴ درصدی نزولات جوی سال آبی ۱۴۰۰ – ۱۳۹۹ نسبت به ۴۶۱ میلیمتر بارش سال آبی ۱۳۹۹ – ۱۳۹۸ بوده، همین امر با توجه به عدم بارش برف و نبود پوشش برفی مناسب در حوضه آبریز سدهای تأمین کننده آب شرب کلانشهرهای تهران و کرج در زمستان سال گذشته و عدم بارش در فروردین ماه سال اخیر موجب شده اندکه برف موجود در حوضه آبریز سدها نیز به تدریج ذوب شده و شاهد رواناب و سیلاب های ناشی از ذوب برف نباشیم و میزان ورودی آب به مخازن سدهای پنج گانه تهران را با کاهش ۴۰ درصدی نسبت به سال آبی ماقبل مواجه ساخت. در مجموع این شرایط در کنار سایر عوامل دیگر باعث شد که تهران در سال اخیر کاهش ۴۵ درصدی منابع آبی را تجربه کند، ضمن اینکه ساکنان این کلانشهر با کاهش ۴۶ درصدی بارشها و افزایش نسبی دما نسبت به سال ۱۳۹۹ روبرو شوند، هرچند که اقدامات توسعهای، بهبود شیوههای بهرهبرداری و اقدامات فرهنگی صورت گرفته موجب شد تا حدی از فشار تنش آبی ایجاد شده کاسته شود و سال گذشته با کمترین اختلال در روند آبرسانی به پایان برسد.اکنون اما همانطور که اشاره شد؛ آمار و ارقام نشان میدهد در سال جاری از نظر ذخایر آبی در وضعیت مناسبی قرار نداریم، براین اساس شربیانی از تمامی شهروندان پایتخت درخواست کرده است که به این موضوع توجه ویژه داشته باشند. چرا که وضعیت تهران به لحاظ آبی در سال جاری یک وضعیت ویژه محسوب میشود.
مهمترین راهکار برون رفت از شرایط موجود
اما راهکاری که باید در این زمینه مدنظر قرار گیرد به عبارتی مهمترین و اصلیترین ایده برای برون رفت از این شرایط و گذر از روزهای گرم در شرایط خشکسالی چیست؟ در این رابطه باید عنوان کرد به نظر می رسد مهمترین راه حل این بوده که از آنجا که الگوهای مصرف موجود تا به امروز نتوانسته آنگونه که باید و شاید گره گشا باشد، بهتر است الگوی مصرف جدیدی طراحی شود. بحثی که عضو هیات رییسه شورای شهر تهران هم به ان اشاره کرده و توضیح داده است در این بخش نیز باید هرچه سریعتر دعوتی از مسئولان مربوطه صورت بگیرد تا روشهای جدیدی طراحی و اجرا شود، ضمن اینکه ارائه آموزشهای لازم و الگوی مصرف جدید توسط رسانه ملی از مهمترین مقولاتی است که باید به آن توجه ویژه داشت. به هرحال باید به یاد داشت که با تغییرات اقلیمی که سالهاست شاهدش هستیم همچنین گسترش خشکسالی موجب شده نه تنها در کشورمان، بلکه در سراسر جهان ارزش آب روز به روز بیشتر شود. براین اساس با توجه به اینکه ایران مساحت بالایی دارد و در نقاط مختلف آب خود را با همسایگان تقسیم میکند، به نظر می رسد برای کاهش تنشهای مربوط به بیآبی و خشکسالی میتوان از راهکارهای دیگری جدا از الگوی مصرف بهره گرفت، آنچه که برخی از کارشناسان از آن به عنوان دیپلماسی آب یاد کردهاند. با این وجود نباید از یاد برد که همچنان مهمترین موضوع توجه ویژه به منابع آبی، همچنین مدیریت مصرف است.
نظرات و تجربیات شما لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.