گزارش «اقتصاد ملی» از سناریوهای مختلف در بازار سرمایه
سهامداران دست از ماشه فروش برداشتند
پس از تصویب قطعنامه شورای حکام علیه ایران و در شرایطی که آب پاکی روی دست سرمایهگذاران ریخته شده که قرار نیست شرایط اقتصادی و سیاسی کشور از این کانال بهبود یابد در روزهای اخیر رشد نرخ دلار و افزایش انتظارات تورمی، ورق را به نفع بازار سرمایه برگرداند. سهامداران حقیقی روز گذشته برای […]
پس از تصویب قطعنامه شورای حکام علیه ایران و در شرایطی که آب پاکی روی دست سرمایهگذاران ریخته شده که قرار نیست شرایط اقتصادی و سیاسی کشور از این کانال بهبود یابد در روزهای اخیر رشد نرخ دلار و افزایش انتظارات تورمی، ورق را به نفع بازار سرمایه برگرداند. سهامداران حقیقی روز گذشته برای دومین روز متوالی با بورس آشتی کرده و دست از ماشه فروش برداشتند و بر این اساس شاهد صعود چشمگیر بیش از ۳۹ هزار واحدی شاخص بورس بودیم. در خصوص تداوم این رشد اظهارنظرهای متفاوتی وجود دارد. کارشناسان نقدینگی ها، وضعیت قطعی برق، ریسک های اقتصادی و همچنین افزایش نرخ بهره را در کنار نرخ دلار از مولفه های تاثیرگذار بر بورس عنوان می کنند.
شاخصهای بورسی دیروز صعودهای چشمگیری را تجربه کردند به طوری که شاخص کل بورس بیش از ۳۹ هزار واحد افزایش یافت. شاخص کل بازار سرمایه در معاملات دیروز با ۳۹ هزار و ۵۹ واحد افزایش تا رقم یک میلیون و ۵۷۱ هزار واحد صعود کرد. شاخص کل با معیار هم وزن با ۷۷۳۸ واحد افزایش به رقم ۴۲۹ هزار و ۱۶۰ واحد رسید. در این بازار ۵۶۱ هزار معامله به ارزش ۵۴ هزار و ۴۰۶ میلیارد ریال انجام شد. این در شرایطی بود که در معاملات بازار ارز روز گذشته شاهد کاهش نسبی نرخ دلار و عقبگرد آن به کانال۳۲ هزار تومان بودیم.
روز متفاوت بازارها
کارشناسان افزایش نرخ ارز را از مولفه های مهم رشد اخیر بورس عنوان می کنند. دلار را می توان مهم ترین نماگر برای سنجش انتظارات تورمی در اقتصاد ایران دانست. بر این اساس از این ناحیه رشد بورس را در روزهای گذشته شاهد بوده ایم. این مساله این سوال را در بین سرمایه گذاران ایجاد کرده که در صورت تداوم رشد بازار سرم ایه، می توان نسبت به تکرار تجربه رشد بورس در سال ۹۹ امیدوار بود یا خیر.
تکرار حباب بورس؟
واقعیت آن است که عوامل متعددی در رشد بورس در سال ۹۸ و سپس ۹۹ تاثیرگذار بود. در کنار افزایش نرخ دلار و انتظارات تورمی، قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF و همچنین شروع کرونا و افزایش نرخ بنزین نیز به کمک رشد بورس و افزایش رونق این بازار آمدند، موضوعی که هم اینک با توجه به کاهش رشد نرخ نقدینگی به نظر نمی رسد که تکرار شود. البته این منظر از نگاه کارشناسان چندان ناامیدکننده نیست؛ چرا که همین رشد حبابی سال ۹۹ از عمده دلایل رکود بازار طی دو سال گذشته بوده است.
موانع بازگشت اعتماد به بورس
همچنین مساله تاثیرگذار دیگر بر رشد بورس به قطعی برق بازمی گردد. خبرها از وزارت نیرو در این زمینه چندان امیدوارکننده نیست و شکاف قابل توجهی بین مصرف و عرضه برق در کشور وجود دارد. قاعدتا این مساله از جمله نگرانی های بزرگ صنایع در تابستان سال جاری خواهد بود. کمااینکه در سال های گذشته نیز دود ناهمخوانی عرضه و مصرف برق به چشم صنایع رفت.
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه زمزمه قطعی های برق صنایع در تابستان را عاملی برای نگرانی سهامداران عنوان کرد و گفت: این موضوع از افت چشمگیر معاملات خرد در هفتههای اخیر به وضوح قابل درک است.
وی افزود: نحوه اداره نیروگاه های برقی و مشکلاتی که در فصل تابستان برای صنایع ایجاد میشود، بخش عمده ای از صنایع را به ورطه رکود میکشاند. معمولا در نظام اقتصادی کمبود عرضه مساوی است با افزایش قیمت، اما زمانی که دولت با اهرم کنترلی و دخالت در سازوکار قیمت تمام شده درصدد کنترل دستوری قیمت ها بر میآید، در حقیقت تاوان آن و این شیوه از مدیریت را صنایع، سرمایه و سرمایه گذار به بدترین شکل ممکن پس میدهند.
از دیگر موارد تاثیرگذار بر آینده بازار سرمایه، افزایش ریسک های سیاسی است. فرصت طلایی و نقره ای در مذاکرات هستهای تقریبا از دست رفته و مذاکرات به بنبست رسیده، بنابراین ریسک سیاسی را در کشور بالا برده است. در این زمینه متاسفانه اظهارات دیپلماتها و سیاستگذاران امیدوار کننده نیست که این مهم می تواند وضعیت مذاکرات برجامی را پیچیدهتر کند. این ریسک سیستماتیک در کلیت بازار سرمایه حاکم است.
همچنین اتخاذ تصمیمات غیرکارشناسی در بورس نیز به وضوح قابل مشاهد است. در هفتههای اخیر موضوعاتی پیرامون افزایش نرخ بهره وجود داشت که در روند آتی بازار سرمایه اثرگذار است.
موضوعات دیگری اعم از عدم تعیین و تکلیف فروش بلوکی خودروییها و افزایش قیمت در صنعت شوینده که بهرغم افزایش هزینههای مواد اولیه اجازه افزایش نرخ ندارد نیز مطرح است.
علاوه بر سایه افکندن ریسک سیاسی و تهدید آن در کلیت بازار، در تکتک صنایع نیز متاسفانه ریسکهای متعدد و ابهامات زیادی وجود دارد.
خوش بینی به بهبود وضعیت بازار
با این حال برخی کارشناسان نیز بر این باورند که با تمام ریسکها می توان شاهد بازاری مثبت بود؛ چراکه قیمت ها در کف هستند و با توجه به افزایش نرخ دلار همچنان انتظار سودآوری حتی در صورت قطع برق و افزایش نرخ خوراک بسیاری از شرکت وجود دارد. منتها در شرایطی که دولت حمایتی اصولی و نه پولی از بورس به عمل نمی آورد و تصمیمات این نهاد اغلب برخلاف منافع بخش مولد اقتصاد کشور و سرمایهگذاران است، نه تنها پول ترغیب به ورود به این بخش نخواهد شد، بلکه دارایی های غیرمولد همانند مسکن، طلا و ارز مأمن جدید خواهند بود.
در هر صورت آنچه از اهمیت زیادی در این زمینه برخوردار است این است که بازار سهام همچنان مولفه هایی دارد که ماندن در آن را توجیه پذیر می کند. به اعتقاد کارشناسان ظرفیت بازارهای سکه و طلا محدود است و ریسکهایی را در پی دارد. بازار ارز هم محدودیت های خاص خود را دارد و در شرایط فعلی مخصوصا همراه با ریسک و نوسان است.
در نهایت به باور آنها با فرض بر اینکه سرمایهگذار، سرمایه زیادی هم برای خرید ملک و زمین ندارد، این گزینه هم کنار گذاشته می شود و تنها گزینه ای که برای سرمایهگذاری می ماند، بورس است. کارشناسان معتقدند که اگر شخصی در بورس سرمایهگذاری کرده است، بهتر است همچنان در این بازار سرمایه دوام بیاورد و فکر خروج نداشته باشد.
نظرات و تجربیات شما لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.