24 ماه از سقوط آزاد بورس گذشت، اما وعده سقف 20 درصدی محقق نشد
کمای معاملاتی در بازار سرمایه
علیرغم رشد سرسام آور قیمت مسکن، دلار، سکه و خودرو و همچنین عبور نرخ تورم از ۵۴ درصد و در حالی که ۲۴ ماه از سقوط آزاد بورس گذشته و در این مدت وعده سقف ۲۰ درصدی برای بازار سرمایه داده شده بود، بازار سرمایه همچنان درگیر ریسکهای سیستماتیک است؛ این چالش ها بازار سرمایه […]
علیرغم رشد سرسام آور قیمت مسکن، دلار، سکه و خودرو و همچنین عبور نرخ تورم از ۵۴ درصد و در حالی که ۲۴ ماه از سقوط آزاد بورس گذشته و در این مدت وعده سقف ۲۰ درصدی برای بازار سرمایه داده شده بود، بازار سرمایه همچنان درگیر ریسکهای سیستماتیک است؛ این چالش ها بازار سرمایه را به مرثیهای برای سهامداران خرد تبدیل کرده است. طبق گزارش ها ارزش معاملات خرد در این بازار به ۶۴۱ میلیارد رسیده که رقمی ناچیز برای چنین بازاری است.
بازار سهام در روزهای گذشته به شکلی خنثی در نوسان بوده است. قیمتها به شکلی کجدار و مریز تغییر میکنند و نااطمینانی آنقدر در این بازار افزایش یافته که در همدستی ریسکهای گوناگون و متضاد سیاسی و اقتصادی نظیر تورم، قانونگذاری و قیمتگذاری دستوری تصمیمگیری را برای فعالان اقتصادی سخت کرده است.
زنگ خطری برای تداوم معاملات
هر چند در همه جای جهان، بیشترین سرمایه در بازارهای مالی مورداستفاده قرار میگیرد و اقتصاد و بازارهای مالی بهشدت بر یکدیگر تاثیرگذارند، اما در ایران نسبت ارزش کل بازار سرمایه ایران به حجم نقدینگی بسیار پایین است. به عنوان مثال در سال۱۴۰۰ نسیت ارزش کل بازار سرمایه به حجم نقدینگی کشور فقط ۲۵/ ۰درصد بوده است.
این مساله در مدت اخیر نمود بیشتری یافته است. این رویداد را میتوان در افت قابلتوجه ارزش معاملات نظاره کرد. به عنوان مثال روز شنبه همزمان با ثبت رشد اندک شاخصکل، ارزش معاملات بهرغم افزایش ۷۷درصدی همچنان زیر ۲هزار میلیارد تومان بود که بهعنوان زنگ خطری برای تداوم معاملات رخ میکند، از اینرو بهنظر میآید که در ماههای پیشرو احتمالا همچنان فضا برای سرمایهگذاری بلندمدت چندان جذاب نباشد.
بازدهی منفی شاخص های بورس
در معاملات روز گذشته همه شاخصهای بازارسرمایه قرمزرنگ شدند. شاخص کل بورس در معاملات دیروز با ۹۶۳۵ واحد کاهش در رقم یک میلیون و ۴۶۳ هزار واحد ایستاد. شاخص کل با معیار هم وزن هم ۴۳۳۸ واحد کاهش یافت و رقم ۴۰۰ هزار و ۱۴۷ واحد را ثبت کرد. در این بازار ۳۰۵ هزار معامله به ارزش ۳۴ هزار و ۹۶۲ میلیارد ریال انجام شد.
معدنی و صنعتی گلگهر، توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه، توسعه معادن و فلزات و پتروشیمی نوری نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی و در مقابل پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت بندرعباس و پالایش نفت تهران نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی بورس گذاشتند.
شاخص کل فرابورس هم دیروز ۲۳۳ واحد کاهش یافت و تا رقم ۱۹ هزار و ۱۸۱ واحد نزول کرد. در این بازار ۱۴۹ هزار معامله انجام شد که ۱۶ هزار و ۸۲۵ میلیارد ریال ارزش داشت. سنگ آهن گوهرزمین، پلیمر آریاساسول، پتروشیمی زاگرس، پالایش نفت لاوان، فولاد هرمزگان جنوب و بهمن دیزل نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی و بیمه پاسارگاد نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی این بازار گذاشتند.
دیروز ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار برای بیست و هفتمین روز متوالی منفی شد و ۳۶۱ میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد که رشد ۳۴۶ درصدی نسبت به روز گذشته را نشان می دهد.
در معاملات روز یکشنبه بیشترین خروج پول حقیقی به سهام شاوان (شرکت پالایش نفت لاوان)، نوری (شرکت پتروشیمی نوری) و فولاد (شرکت فولاد مبارکه) اختصاص داشت و در مقابل، نمادهای شبندر (پالایش نفت بندرعباس)، وبملت (بانک ملت) و شپدیس (پتروشیمی پردیس) بیشترین ورود پول حقیقی را داشتند.
گروه های محصولات شیمیایی و فلزات اساسی بیشترین خروج پول حقیقی را شاهد بودند و فرآورده های نفتی، کک و محصولات کاغذی تنها گروه هایی بودند که ورود پول حقیقی به آنها صورت گرفت.
سمت و سوی معاملات
گرچه بورسیها بنا بر تحلیلهای انجامشده از درآمد آتی شرکتها فضا را برای سرمایهگذاری مناسب میبینند، اما نمیتوان منکر این شد که در فضای پر ابهام سیاستگذاری کلان بهخصوص معلقماندن مسائلی که بهطور مستقیم با مقوله ریسکهای سیستماتیک همانند تحریمها و قانونگذاری سر و کار دارند، گذر از شرایط کنونی نیازمند توجه ویژه به شرایط روانی حاکم بر بازار است.
محسن عباسی، کارشناس بازار سرمایه در این باره با اشاره به این که شرایط کم رمق بازار سرمایه باعث نگرانی سهامداران شده و برخی معتقدند بورس دیگر درست توان رشد ندارد، گفت: ابهامات اقتصادی و سیاسی کشور به هر حال خودش را در بازار بورس نشان میدهد و حساسیت این بازار نسبت به سایر بازارها نظیر مسکن و خودرو که تابلوی معاملاتی مشخصی ندارند بیشتر است.
وی در ادامه دو دلیل برای ماندگاری سهامداران و سرمایهگذاران در بورس را مورد اشاره قرار داد و به تسنیم گفت: از منظر بنیادی قیمتهای فعلی و احتمالا چند هفته آینده یکی از جذابیتهای بورس در بسیاری از سهام بازار است و پی بر ای بازار در محدوده قابل قبولی قرار دارد و بعد از برگزاری مجامع هم شرایط بهتری پیدا خواهد کرد.
عباسی اضافه کرد: وضعیت فعلی بازار سرمایه ناشی از سردرگمی صنایع بزرگ کشور نظیر پتروشیمی و فلزات و خودرو و … در کنار ابهامات سیاسی پیش روی کشور است. در این شرایط عمده تمرکز بازار بر روند کوتاه مدت و اثرات ناشی از اخبار پیرامونی بازار است.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، اقتصاد کشور بعد از یک شوک تورمی سنگین، کم کم آماده رفتن به رکود میشود. رکودی که باعث به خواب رفتن بازارهایی چون بازار خودروهای لوکس و خانههای گران قیمت شده است و تقاضای مصرفی را در این دو بازار روانه خودروهای ارزانتر و خانه های با متراژ کوچکتر و محله های ارزانتر کرده است.
وی اضافه کرد: در ماههای آتی رکود معاملاتی در بخش بزرگتری از این دو بازار مشاهده خواهد شد، اما بعید است کاهش قیمتی در کار باشد و رکود معاملاتی تا چند فصل ادامه خواهد داشت تا قدرت خریدها تقویت شود.
وی همچنین در بیان دلیل دوم برای ماندگاری سهامداران و سرمایهگذاران در بورس تاکید کرد: دلیل دوم من شرایط تکنیکالی شاخص هموزن و شاخص کل است که با وجود همه ایرادات و کاستیهای محاسباتیاش باید مورد توجه قرار گیرد. بخشی از وضعیت بازار به علت شاخه اصلاحی است که بازار در آن قرار دارد و اگرچه ممکن است نوساناتی را تا چند هفته شاهد باشیم اما پس از اتمام این شاخه اصلاحی بازار یک روند صعودی خوب را آغاز خواهد کرد.
همچنین رضا گلستانی، یکی دیگر از کارشناسان بازار سرمایه نیز در این باره به فارس گفت: با وجود کم حجم بودن معاملات بازار سهام اما وضعیت بازار بهتر از ماه های گذشته ارزیابی می شود، زیرا گزارش های سه ماهه برخی از شرکت های پالایشی، پتروشیمی و نیز معدنی منجر به خوش بینی برخی از سهامداران نسبت به بازار شده است. این سهامداران بیشتر به دنبال سهام شرکت های بنیادی هستند.
وی ادامه داد: اما نبود نقدینگی لازم در بازار سرمایه، مانع از ایجاد رونق در معاملات بازار سهام شده است. بر اساس پیشبینیهای انجام شده به نظر می رسد که این روند در بازار ادامه دار باشد و بازار سهام فعلاً در شرایط بلاتکلیفی و نیز معاملات کم حجم خود باقی بماند.
ضرورت ایجاد محیطی امن برای سرمایه گذاری
اقتصاد ایران در شرایطی گذران عمر می کند که تقریبا در طول ۱۱سال گذشته خالص سرمایهگذاری در آن صفر بوده است. در کشورمان سرمایه گذاران سعی میکنند تا دارایی خود را در بخشهایی به کار ببرند که ریسک گیرافتادن پول در آن حداقلی باشد. دقیقا به همین دلیل است که بازار طلا و سکه و ارز یکی از محبوبترین بازارها در طول دهههای اخیر در بطن اقتصاد ایران بوده است. بر این اساس اگر قرار باشد که فعالان بازار سهام با خیال راحت سرمایه خود را به سمت این بازار گسیل کنند، ابتدا باید محیطی امن از لحاظ تصمیمات اقتصادی و سیاسی برای آنها فراهم شود.
نظرات و تجربیات شما لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.