طرح انتقال آب سد "کانیسیب" چه تاثیری در وضعیت دریاچه ارومیه خواهد داشت؟
بودجه های قطره چکانی برای احیای بزرگترین دریاچه آب شور خاورمیانه!
وضعیت خشکیده دریاچه ارومیه بعد از افتتاح تونل «کانی سیب» اگرچه اندکی بهبود یافته و براساس آمارها با حدود ۳۲ سانتیمتر افزایش به عدد ۱۲۷۰ متر و ۴۲ سانتیمتر رسیده، اما هنوز هم، تراز دریاچه ارومیه نسبت به تراز اکولوژیک یعنی وضعیت پایداری محیط زیستی آن، حدود ۳ متر و ۶۸ سانتیمتر کمتر است و […]
وضعیت خشکیده دریاچه ارومیه بعد از افتتاح تونل «کانی سیب» اگرچه اندکی بهبود یافته و براساس آمارها با حدود ۳۲ سانتیمتر افزایش به عدد ۱۲۷۰ متر و ۴۲ سانتیمتر رسیده، اما هنوز هم، تراز دریاچه ارومیه نسبت به تراز اکولوژیک یعنی وضعیت پایداری محیط زیستی آن، حدود ۳ متر و ۶۸ سانتیمتر کمتر است و حجم آب دریاچه نیز از ۱۵,۵ میلیارد مترمکعب روزگار نه چندان دور ، هم اکنون و در روزهای ابتدایی تابستان ۱۴۰۲ به حدود ۲ میلیارد مترمکعب رسیده است.
با تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه اگرچه در طول این سالها اقداماتی انجام گرفته، اما با توجه به تامین نشدن کافی حقابه محیط زیستی و بودجه های قطره چکانی برای احیای دریاچه، اهداف در نظر گرفته شده محقق نشده است. قرار بود اجرای تمام برنامهها برای احیای دریاچه تا سال ۱۴۰۸ تمام شود، اما اکنون در بهترین حالت تا سال ۱۴۱۲ طول میکشد. بخش قابل توجهی از حل این چالش نیازمند تامین منابع است؛ موضوعی که به نظر می رسد با توجه به نحوه تامین بودجه، اولویت اصلی سیاستگذاران این حوزه نیست. این مساله در جلسه علنی ۲۱ خرداد مجلس، مورد انتقاد نماینده ارومیه قرار گرفت. سلمان ذاکر با انتقاد از اختصاص کند بودجه برای احیای دریاچه گفت: اگر بخواهیم به تراز طبیعی دریاچه در درازمدت برسیم، باید بیدرنگ و بدون هرگونه ملاحظه ای دستور پرداخت بودجه مصوب اعتبارات ستاد احیای دریاچه ارومیه به مبلغ ۱۲۰۰ میلیارد تومان را صادر کنید و نگذارید بودجه دریاچه ارومیه دست به دست بچرخد و دریاچه خشک شود.
نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه راهکارهای احیای دریاچه ارومیه باید عملیاتی شود، گفت: خطر خشک شدن دریاچه ارومیه و طوفان نمک هنوز چند میلیون نفر و استان را در کشور تهدید می کند و غفلت از این دریاچه هرگز قابل قبول نیست.
ابتر ماندن بسیاری از برنامههای ستاد احیای دریاچه ارومیه
مهمترین معضلی که باعث به تعویق افتادن فرآیند احیای دریاچه ارومیه و تشدید روند خشکیدگی آن شده است، عدم تامین کافی حقابه محیطزیستی، بودجه اندک برای پروژه های تعریف شده و در نهایت ابتر ماندن بسیاری از برنامههایی است که از ابتدای تشکیل ستاد احیا تا امروز برای ترویج روشهای آبیاری نوین، اصلاح الگوی کشت و تعریف معیشت جایگزین برای کشاورزان و باغداران منطقه در دستور کار قرار داشته بوده است.
هر چند دولت در این زمینه وعده های متعددی داده اما به گفته کارشناسان و صاحبنظران روند احیای دریاچه ارومیه همچنان روند کندی است. به عنوان مثال در شرایطی که استارت تصفیه خانه ارومیه از سال ۹۴ زده شده بود، اما این پروژه تا سال ۱۳۹۹ به دلیل مشکلات مالی در رکود به سر می برد. همچنین سد کانی سیب نیز به عنوان یکی از مهمترین پروژه های احیای دریاچه ارومیه برای تسریع انتقال آب نیازمند تامین به موقع و کافی بودجه است.
میکائیل بهادری، معاون اجرایی طرح انتقال آب کانی سیب به دریاچه ارومیه در خصوص مشکلات اجرای این طرح گفت: برای اجرای طرح انتقال آب تاکنون ۳ هزار میلیارد تومان هزینه شده است و برای ادامه و تکمیل فازهای بعدی نیازمند ۲ هزار میلیارد تومان دیگر هستیم که البته قول هایی برای تامین اعتبار امسال داده شده است که در صورت تامین اعتبار فاز دوم و تکمیل بادین آباد را آغاز خواهیم کردیم.
وی بخشی از اعتبارات مورد نیاز را به خرید و تملیک اراضی سد و بندهای مذکور دانست و گفت: برای صرفا خرید این اراضی ۴۵۰ میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز است.
سد کانی سیب چه تاثیری بر بهبود دریاچه ارومیه دارد؟
در حال حاضر حدود ۴ ماه از افتتاح تونل کانی سیب می گذرد. در مرحله اول انتقال آب ازاین سد به دریاچه ارومیه به میزان ۱۵۲ میلیون مترمکعب آب به دریاچه منتقل شده و تاحدودی به حجم آب دریاچه افزوده شده است، به طوری که سیاحتگران می توانند با قایق بر روی دریاچه تردد کنند درحالیکه چند سال قبل این امر به دلیل نبود عمق آب لازم امکان تردد قایق های تفریحی مقدور نبود.
فاز دوم پروژه سد “کانی سیب”، گشایش بند “بادین آباد” در جنوب غربی سد کانی سیب است که با انتقال آب ۱۸۰ میلیون متر مکعب به سد کانی سیب می تواند منابع سد را تامین کند. بخشی از آبِ بند “بادین آباد” از رشته کوه های قندیل در مرز ایران و عراق به کشورمان جاری می شود و بر اثر ذوب شدن برف از ارتفاعات، منابع آبی به بند بادین آباد و سپس به سد “کانی سیب” و از آن جا به دریاچه منتقل می شود.
فاز سوم نیز ساخت بند “کانیشینگا” است که امکان انتقال آب ۱۰۰ میلیون مترمکعب را داشته و در صورت تکمیل این پروژه نیز با انتقال آب آن به سد کانی سیب که دیگر سرشاخه ورودی سد است می تواند منابع آب بیشتری را برای انتقال به دریاچه فراهم کند. تامین اعتبار و تکمیل پروژه انتقال آب نکته ای است که می تواند به تسریع در انتقال آب کمک کند.
اختصاص تنها ۸۰۰ میلیون متر مکعب حقابه محیطزیستی
بر اساس گزارش ها از ابتدای سال آبی جاری یعنی یکم مهر ۱۴۰۱ تا نیمه خرداد ۱۴۰۲، تنها ۸۰۰ میلیون متر مکعب از ۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون متر مکعب حقابه محیطزیستی دریاچه ارومیه تخصیص یافته و این مهم در گرو توجه بیشتر دستگاه های سیاستگذار و مجری است.
سید ابراهیم رئیسی ۱۹ خرداد در نشست خبری پایان سفر خود به آذربایجان شرقی وعده داد که کار احیای دریاچه ارومیه رها نمی شود. او با بیان اینکه طرح جامع احیای دریاچه تهیه شده است و اجرای تونل کانی سیب بخشی از طرح بود، گفت: باید کارهای دیگری انجام شود و احیای آن با قوت دنبال میشود.
خشکی دریاچه ارومیه به عنوان یک تهدید زیست محیطی بزرگ منطقه ای کشاورزی و مهمتر از آن سلامت مردم را به طور مستقیم در شمال غرب کشور درگیر کرده است و نجات این دریاچه اراده ملی و حاکمیت را میطلبد تا با تزریق به موقع اعتبارات و اقدامات اثرگذار مانع از بین رفتن این نگین آبی ایران شود.
نظرات و تجربیات شما لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.