«اقتصاد ملی » به مناسبت روز خبرنگار بررسی کرد؛
چالش های خبرنگاری در چرخه تکرار
چالشهای پیشروی خبرنگاران هر سال به سال دیگری کشیده میشود ولی این چرخه تکرار، هیچگاه باعث نشده اهالی رسانه از انجام رسالت خود غفلت کنند بلکه با نیروی مضاعف عشق و علاقه همواره در مسیر اطلاع رسانی به مردم گام بر میدارند. در حال حاضر بسیاری از کارشناسان حوزه ارتباطات و روزنامه نگاری معتقدند که […]
چالشهای پیشروی خبرنگاران هر سال به سال دیگری کشیده میشود ولی این چرخه تکرار، هیچگاه باعث نشده اهالی رسانه از انجام رسالت خود غفلت کنند بلکه با نیروی مضاعف عشق و علاقه همواره در مسیر اطلاع رسانی به مردم گام بر میدارند. در حال حاضر بسیاری از کارشناسان حوزه ارتباطات و روزنامه نگاری معتقدند که نبود یک نظام جامع رسانهای در کشور باعث شده تعریف مشخصی از ویژگیها و صلاحیتهای مورد نیاز برای تصاحب شغل خبرنگاری وجود نداشته باشد.
حقیقت این است که سختی های کار خبرنگاری در بحرانها بیشتر خود را نشان میدهد. نداشتن امنیت شغلی برای خبرنگاران در چنین شرایطی بیشتر بروز پیدا میکند؛ هرچند بواسطه نوع فعالیت رسانههای مکتوب و الکترونیک مشکلاتی که گریبانگیر فعالان آنها شده با هم متفاوت است به عنوان نمونه افزایش قیمت کاغذ تنها بر کار نشریات مکتوب تاثیر منفی گذاشته است. از طرف دیگر هنوز هم شرایطی وجود دارد افراد غیرمرتبط بدون کمترین تخصص لازم وارد عرصه رسانه داری شدند و با توجه به ضعف بنیه مالی نتوانستند مسیر درست را در پیش بگیرند.
خبرنگاران به عنوان رکن چهارم دموکراسی و جریان آزاد اطلاعات مطرح هستند ، که باید با مطالبه گری نسبت به رفع مشکلات جامعه گام بردارند. همچنین در سالهای گذشته به دلیل با پیشرفت و گسترش وسایل ارتباط جمعی جدید از جمله رادیو، تلویزیون و اینترنت روزنامهها و مطبوعات چاپی به طور جدی با مشکل مواجه شدند. امروزه نقش رسانهها در زندگی افراد بسیار فراتر و پررنگتر از گذشته شده و فعالیت رسانهها تنها به انتشار چند مطلب یا گزارش و تصویر منتهی نمیشود بلکه باید خوراک فکری را برای مردم تولید کنند، رسانه قدرت و قوت خود را از حضور مخاطبان خود کسب میکند و اگر رسانهای در دنیای کنونی مخاطبان خود را از دست بدهد، دیگر نمیتواند به فضای رقابتی جامعه برگردد.
در کنار سایر نقشهایی که امروزه رسانهها در جامعه دارند، خبرنگاران لازم است مطالبهگری را در بین مردم ترویج دهند و مسیر توسعه و آینده کشور را ترسیم کرده و در این عرصه با انتشار مطالبات شهروندان، نقش خود را به خوبی ایفا کنند. اما خبرنگاران رسالت سنگینتری نیز بر عهده دارند زیرا باید به عنوان پل ارتباطی بین مردم و مسوولان با بیان واقعیت و رویدادها، حس امید و آرامش را در جامعه ایجاد کنند.
کارشناسان معتقدند امروز نهاد رسانه و خبرنگاری دچار چالشهای اساسی است که این چالشها به ناکارآمدی منجر شده است، امروز با یک نظام رسانهای در کشور مواجه هستیم که نمیتواند به کارکردهای اساسی خود در جامعه امروز عمل کرده و به ایفای نقش بپردازد، متأسفانه رسیدگی به این موضوعات مستلزم یک فرآیند مسئله شناسی است و تا این مسئله شناسی در جامعه و میان نخبگان اتفاق نیفتد این چالشها و مشکلات قابل حل نخواهد بود.
در حال حاضر، یکی از چالشهای بسیار مهم و اساسی خبرنگاران عدم دسترسی به اطلاعات است. با وجود اینکه قانون نیمبند دسترسی به اطلاعات وجود دارد اما اطلاعاتِ لازم به دسترس خبرنگاران قرار نمیگیرد، منابع خبری و اطلاعاتی بیشتر میکوشند اطلاعاتی را در اختیار خبرنگاران قرار دهند که بیشتر جنبۀ تبلیغاتی به شخص اطلاعدهنده و منابع اطلاعاتی دارد.
برخی گزارش های بین المللی حاکی از آن است که حساسیتهای سیاسی و امنیتی که در کار خبرنگاران وجود دارد، استرس آنها را افزایش میدهد. ترس و وحشت ایجاد شده توسط نیروهای پلیس نیز از دیگر مواردی است که خبرنگاران بسیاری با آن مواجه شدهاند. طبق این نظرسنجی، ارعاب توسط پلیس، سومین موردی است که بیشترین میزان کارشکنی در فعالیت خبرنگاران را داشته است.
همچنین در بسیاری از کشورها، این فشارها از طرف مقامات دولتی و سیاسی است که منجر به خودسانسوری روزنامهنگاران میشود. طبق بسیاری از گزارشها، این فشارها و ترس از مواجه شدن با آنها موجب میشود که روزنامهنگاران میزان پوشش دادن رویدادها را کاهش دهند و برخی از آنها اطلاعاتی را که در اختیار دارند، منتشر نکنند. این تمایل به خودسانسوری و انزواطلبی در کار، فشارهای روانی بسیاری به روزنامهنگاران وارد میکند.
توسعه فرهنگی منجربه خود باوری جامعه و این مسئله خود در شکل گیری و هویت فرهنگی جامعه نقش مهمی را ایفا می کند. خبرنگاران فعالان اصلی عرصه اطلاع رسانی و تنویر افکار عمومی هستند که جامعه را با حقایق و واقعیت های موجود آشنا می کنند، انعکاس و بازتاب حقایق و واقعیتها در جامعه مرهون تلاش های بی وقفه اصحاب رسانه است. حمایت و پشتیبانی از خبرنگاران در راستای ارتقای جایگاه آنان و تعامل همه قشرهای مختلف از قبیل ارگان ها، دستگاه ها و نهادها برای بازتاب حقایق به مردم و مخاطبان، وظیفه ایست که باید همواره مدنظرقرار گیرد.
خبر یک رویه و یک شناسنامه و پشتوانه و سابقه دارد. سطحیترین بخش خبر الفاظی است که راجع به هر موضوعی در قالب گفتگو یا گزارش رد و بدل میشود. بحث اصلی این است که مشخص شود این نظر یا اتفاق در چه زمینه و بستری رخداده، چگونه تحققیافته و چه آثاری روی حوادث و مسائل پیرامون خود میگذارد. بسیاری از کارشناسان معتقدند که در دنیای امروز بدون خبر اساساً توسعه امکانپذیر نیست؛ زیرا توسعه در نهایت ارتقا فهم و درک انسانها و جامعه از مسائل و قدرت حل مسائل توسط جامعه است و این فقط از طریق خبر صورت میپذیرد. در چنین شرایطی بدون خبر جامعه نمیتواند درک درستی از شرایط داشته باشد و موضع درستی بگیرد تا بتواند تصمیم درستی اتخاذ کند و بهپیش برود. بنابر این خبر دارای اهمیت بسیار زیادی است و اساساً توسعه بدون خبر یک تصور واهی است.
محمد بروغنی
خبرنگار
نظرات و تجربیات شما لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.