اکران آنلاین در غبار بلاتکلیفیها
«اکران آنلاین» میتوانست نسخه جایگزین و البته ناجی سینما در دوران تعطیلات کرونایی باشد؛ ناجی که البته قربانی بیتدبیری برخی مدیران و فقدان بسترسازی صنفی برای ادامه حیات شد. کفگیر اکران آنلاین به تهِ دیگ خورد هشت ماه از شروع تجربه اکران آنلاین فیلمهای سینمایی ایران میگذرد و با وجود تب و تاب چند […]
هشت ماه از شروع تجربه اکران آنلاین فیلمهای سینمایی ایران میگذرد و با وجود تب و تاب چند ماه و اکران پشت سر هم چند فیلم پربازیگر، حالا رونق از این اکران رفته و مثل سالنهای سینما سوت و کور شده است. این اتفاق اگرچه ممکن است ادامه نداشته باشد و چند وقت دیگر فیلمهایی تازه بازار اکران آنلاین را گرم کنند، اما کسادی فعلیاش دلایل متعددی دارد.
فروردین امسال بود که در پی شیوع کرونا و تعطیلی سینماها، سازندگان فیلم سینمایی «خروج» به کارگردانی ابراهیم حاتمیکیا تصمیم گرفتند که این فیلم رونمایی شده در جشنواره فجر را به صورت آنلاین در سامانههای نمایش درخواستی اکران کنند؛ تصمیمی که با مخالفتها و موافقتهایی از سوی سینمادارها و دیگر اهالی سینما روبرو شد و در میان تمام اظهارنظرها شاید فقط یک فصل مشترک وجود داشت؛ آن هم اینکه اکران آنلاین برای فیلمهایی که مناسب نمایش در سینماها نیستند و سبب شلوغتر شدن صف اکران شدهاند، بسیار کارآمد است.
برهمین اساس با استقبال مدیران سازمان سینمایی از اکران آنلاین چون فیلمهای پشت خط مانده اکران هم کمتر می شد، سرانجام تعداد قابل توجهی از فیلمها راهی VOD شدند و کم کم فیلمها همزمان در سینماها و پلتفرمها در دسترس مخاطبان قرار گرفتند.
در این مدت بیش از ۲۰ فیلم در VODها اکران آنلاین شده و تقریبا همگی هم در کوتاهترین زمان ممکن به صورت غیرمجاز کپی و قاچاق شدند. نکته مهم درباره این فیلمها و اکرانشان این است که مرجع مشخصی برای دسترسی به میزان دقیق آمار فروش و بازدید این فیلمها وجود ندارد و همین شفاف نبودن یکی از مشکلاتی است که برخی سینماگرها در باب تداوم نداشتن موفقیت اولیه اکران آنلاین مطرح میکنند.
تبلیغ نشدن فیلمها در تلویزیون و حتی خود سامانههای درخواستی از دیگر دلایل مهم استقبال نه چندان قابل توجه مخاطبان در این اکرانها عنوان میشود. اما در کنار تبلیغات، دو موضوع دیگر هم به زعم کارشناسان در این ماجرا دخیل بودهاند؛ نخست نبود فیلمهای مخاطب پسند و با کیفیت که علاقهمندان به سینما مشتاق به تماشای آنها باشند – که مهمترین دلیلش هم همان نبود تضمین برای حفظ امنیت فیلمهاست – ودیگری نوع قراردادهایی است که پیشروی سینماگرها برای اکران آنلاین گذاشته میشود.
جایگزینی برای احیای یک «لذت»
با شیوع کرونا، نه در قد و قواره سینما اما جایگزینی هرچند معمول اما معقول برایش پیدا شد تا در سبد تفریحات خیلیها همچنان «لذت فیلم دیدن» جا داشته باشد.«اکران آنلاین» خیلی زود جا پای سالنهای تاریک و تعطیل گذاشت تا ردی از «سینما» را به یادمان بیاورد و همزمان به ما یادآوری کند یک ظرفیت ،مغفول مانده است، هرچند که این ظرفیت با بیتدبیری به تاراج رفت.
آنچه مسلم است اما این که با وجود زخمهایی چون «قاچاق» و «نبود امنیت» که در این مدت بر پیکر «اکران آنلاین» وارد شد، بازهم اگر محتوای ارائه شده حداقل کیفیت و جذابیت را داشته باشد، میتواند به فروش خوبی هم برسد؛ این را آمار ارائه شده از سوی دو پلتفرم محوری و انحصاری در حوزه «اکران آنلاین» در ۱۰ ماه گذشته اذعان کردهاند.
یک مرور آماری
بر اساس اعلام روابط عمومی دو سامانه «فیلیمو» و «نماوا» که بهصورت انحصاری عهدهدار عرضه برخط فیلمهای سینمایی در این مدت کرونایی بودند، در این بازه زمانی تنها چند فیلم به فروشی درخور رسیدهاند.
در میان آمار اعلام شده فیلم «خروج» با بلیت ۱۲ هزارتومانی و «طلا» با بلیت ۱۵ هزار تومانی عرضه شدند اما باقی فیلمها با بلیت ۲۰ هزارتومانی به نمایش گذاشته شدند.براساس این جدول فیلمهای سینمایی «خوب بد جلف ۲» به کارگردانی پیمان قاسمخانی با فروشی معادل ۴ میلیارد و ۲۵۱ میلیون و ۵۶۰ هزار تومان، «زیرنظر» به کارگردانی مجید صالحی با فروشی معادل ۲ میلیارد و ۸۷۴ میلیون و ۵۸۰ هزار تومان، «طلا» به کارگردانی پرویز شهبازی با فروشی معادل ۲ میلیارد و ۵۳۴ میلیون و ۹۲۰ هزار تومان، «خروج» به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا با فروشی معادل یک میلیارد و ۸۵۷ میلیون و ۸۴۰ هزار تومان و «زنها فرشتهاند ۲» به کارگردانی آرش معیریان با فروشی معادل یک میلیارد و ۵۶۷ میلیون و ۶۴۰ هزار تومان تا به اینجا ۵ فیلم پرفروش اکران آنلاین در سال ۹۹ محسوب میشوند.
نگاهی به آمار نشان میدهد که برخی از این فیلمها هرچند در صورت اکران در سینماها اقبال و فروشی نمیتوانستند به دست بیاورند اما با نمایش اینترنتی، فروشی قابل قبول و در مواردی حتی فراتر از تصور صاحبانشان به دست آوردهاند.
فیلم جدی اکران آنلاین نمیشود
اما جمال ساداتیان تهیهکننده درباره عملکرد «اکران آنلاین» در گفت وگو با مهر اظهارکرده است که در حال حاضر مشکل اصلی پلتفرمها این است که فیلم بعد از نمایش بلافاصله قاچاق میشود. در این میان هیچکس هم مسئولیت این امر را قبول نمیکند. با توجه به اینکه سازوکار مهار قاچاق فیلمها مشخص نیست و افرادی که فیلمشان میتواند باعث رونق این بازار شود تمایلی به ارائه آثارشان به این بستر ندارند، به همین دلیل فیلمهای جدی را در این حوزه نمیبینیم و فیلمسازان هم رغبتی ندارند چون این روزها هزینههای سنگینی برای فیلمسازی صرف میشود و تهیه کنندگان زیر بار نمیروند تا فیلمهای مطرح خود را به نمایش بگذارند.وی با بیان اینکه بحث قاچاق به شدت صاحبان آثار را محتاط کرده است به طوری که تحت هیچ شرایطی زیر بار نمیروند ادامه داد: حتی فیلمهایی که به لحاظ گیشه مقداری مشکل داشتهاند اما حاضر به اکران در ویاودیها شدند بازهم مشاهده شد که قاچاق به آنها چقدر لطمه زد.
این تهیهکننده سینما اضافه کرد: طبق آمارهای منتشر شده در دو پلتفرم متولی این کار، برخی فیلمها فروش خوبی هم داشتهاند این یعنی باید بپذیریم که در ایران هم برخی از افراد دوست دارند آثار را بهصورت قانونی تماشا کنند. اگر بشود بخش غیرقانونی را مهار کرد مسلماً این فروشها چند برابر میشود.ساداتیان همچنین با اشاره به نمایش برخی فیلمهای ضعیف در «اکران آنلاین» و ضربهای که این اتفاق به اعتماد مخاطبان زده است هم توضیح داد: در این مدت فیلمهای بی کیفیت هم در این بسترها به نمایش درآمدند اما صاحبان اثر هم باید ابزار تبلیغاتی داشته باشند و به مخاطبان اطلاعاتی ارائه بدهند. به نظرم کرونا استراتژی را بر هم زد و بر اساس ضرورت عمل شد. ولی باید ببینیم با پایان کرونا چه استراتژی برای ادامه حیات این بستر وجود دارد.
امکانی که حرامش میکنیم
علیرضا داودنژاد تهیه کننده و کارگردان سینما، هم درباره برگزاری فیزیکی جشنواره فیلم فجر به باشگاه خبرنگاران گفت: اکران آنلاین هنوز سر و سامانی پیدا نکرده است؛ یعنی ارشاد، اصناف سینمایی، خانه سینما و اتحادیه تهیه کنندگان هیچ کار جدی برای تبلیغ و امنیت سینمای آنلاین انجام نداده اند.وی اضافه کرد: سه عنصر تبلیغات خوب، اطلاع رسانی و امنیت باید وجود داشته باشد تا سینمای آنلاین معنا پیدا کند؛ وگرنه این هم امکانی میشود که حرامش میکنیم.
نظرات و تجربیات شما لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.