عذرخواهی ها تا بهانه ها در خاموشی های کلافه کننده
در حالی که قرار بود صبح روز گذشته قطار پویش به راه بیفتد اما در لحظات آخر این قطار متوقف و وزیر نیرو عازم جلسه اضطراری ستاد مدیریت برق شد. موضوع خاموشی ها محور اصلی جلسات مسئولان در روز گذشته بود. رییس جمهور در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت با بیان اینکه عوارض پدیده های […]
سهم سوء مدیریت از خاموشی ها
گرمای زودرس، نبود نیروگاه های برق آبی و حضور ناخوانده رمزارزها بهانه ای شدند تا صنعت برق بار خود را بر دوش آن بگذارد و خاموشی را مهمان خانه های مردم کند. هرچند که نمی توان این دلایل را به طور کامل نادیده گرفت اما به اعتقاد کارشناسان قطعا اگر مدیریت درست وجود داشت اوضاع اکنون اینگونه نبود.
باتوجه به اینکه از زمستان سال گذشته هشدارها برای تابستان سخت در حوزه برق از سوی همین مسوولان داده می شد اما چاره ای برای آن اندیشیده نشد. آنطور که اعلام کردند رمزارزهای مجاز و غیر مجاز ۲۰۰۰ مگاوات را به خود اختصاص دادند اما کشور اکنون با بیش از ۱۰ هزار مگاوات کمبود برق مواجه بوده است.
راهکار اسناد بالادستی برای جلوگیری از خاموشی گسترده
اختلاف ۱۱ هزار مگاواتی مصرف و تولید برق در شرایط جاری زمینه اختلال در زندگی مردم و توقف تولید صنایع و همچنین کشاورزی به سبب قطع برق را به وجود آورده است. این در حالیست که برنامه ششم توسعه به عنوان یک سند بالادستی، تمهیدات متعددی برای رخ ندادن قطعی گسترده برق را در قالب قانون تعبیه کرده بود. از جمله مهمترین برنامه در نظر گرفته شده برای ارتقای زیرساختهای این حوزه در ماده ۴۸ بند ت برنامه ششم توسعه است: “وزارت نیرو در طول اجرای برنامه ششم نسبت به افزایش توان تولید برق تا ۲۵ هزار مگاوات از طریق سرمایهگذاری مؤسسات عمومی غیردولتی، تعاونی و خصوصی اعم از داخلی و خارجی و یا منابع داخلی شرکتهای تابعه یا بهصورت روشهای متداول سرمایهگذاری از جمله ساخت، بهرهبرداری و تصرف و ساخت، بهرهبرداری و انتقال اقدام کند.”
بر اساس این بند از قانون برنامه ششم، وزارت نیرو در ۵ سال اجرای این برنامه باید مجموعا ۲۵ هزار مگاوات به توان تولید برق نیروگاههای کشور اضافه کرده و زمینه ارتقای توان کل به ۱۰۰ هزار مگاوات را فراهم کند که این میزان تحقق نیافت. البته رضا اردکانیان در قالب یک نشست خبری ضمن اشاره به عمل نکردن دولت به تعهد خود در برنامه ششم توسعه، مسئله مهیا نبودن زیربنای عمل به ساخت ۲۵ هزار مگاوات نیروگاه را مطرح و عنوان کرد:«جنگ اقتصادی تحمیلی در طول سالهای اخیر در قالب تحریمها سبب شد تا امکان سرمایهگذاری خارجی در کشور وجود نداشته باشد و به تبع آن شرایط عمل به تعهد وزارت نیرو نیز ایجاد نشود.»
بر این اساس در بند ۵۰ برنامه ۵ ششم عنوان شده، “دولت مکلف است سهم نیروگاههای تجدیدپذیر و پاک با اولویت سرمایهگذاری بخش غیردولتی را با حداکثر استفاده از ظرفیت داخلی را تا پایان اجرای قانون برنامه به حداقل ۵ درصد ظرفیت برق کشور برساند.”
این تکلیف قانونی در شرایطی برای وزارت نیرو مطرح میشود که طبق آخرین آمار ارائه شده در اردیبهشتماه سال ۱۴۰۰، تنها ۱.۱ درصد از توان تولید برق کشور معادل ۸۷۷ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر برای شبکه، برق تولید میکند.
فارس در گزارشی در این باره نوشت: در شرایطی که وزارت نیرو میبایست تا سال ۱۴۰۰ ساخت ۵ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر را پیگیری میکرد، اما در توسعه بیشتر از ۴ هزار مگاوات این تکلیف قانونی ناکام ماند و به ۸۲ درصد از تعهد خود در این زمینه پاسخ نداد.
کم توجهی به اتصال شبکه برق به سایر کشورها
تکالیف در نظر گرفته شده برنامه ششم توسعه در حوزه برق تنها به تکالیف ساخت نیروگاه منتهی نشده و یک برنامه دیگر برای گرفتار نشدن به مسئله خاموشی در این سند بالادستی در نظر گرفته شده است.
بر اساس ماده ۴۹ برنامه ششم، ” دولت موظف است از سال اول برنامه اقدامات لازم را در راستای تشکیل بازار منطقهای و ایجاد قطب منطقهای برق به عمل آورد، به طوری که شبکه برق کشور از شمال، جنوب، شرق و غرب به کشورهای همسایه متصل شود.”
اهمیت توجه به اتصال شبکه برق کشور به سایر کشورهای منطقه زمانی مورد توجه است که بدانیم، این مسئله میتواند راهکاری پایدار در عبور از پیک مصرف برق تلقی شود.
در همین رابطه باید گفت، با توجه به اینکه اوج بار مصرف برق در ساعات خاصی از شبانه روز که معمولا گرمترین بازه زمانی نیز هست، اتفاق میافتد و موقعیت جغرافیایی کشورها سبب شده تا این ساعت در هر کشور متفاوت باشد. به عبارت دیگر در شرایطی که اوج بار مصرف برق ایران و همچنین گرمترین لحظات روز در حوالی ساعت ۱۳ اتفاق میافتد، این اوج بار به دلیل اختلاف ساعتی در کشورهای همسایه در زمانهای دیگر رخ میدهد.
بر همین اساس، نیروگاههای مستقر کشور در ساعات اوج مصرف برق کشورهای دیگر میتوانند برق آنها را تامین کرده و متعاقبا توان نیروگاههای کشورهای منطقه در ساعات اوج بار از طریق اتصال شبکه بینالمللی به کمک نیروگاههای داخلی بیاید.
کارشناسان معتقدند اگر به تکالیف در این حوزه در برنامه ششم توسعه در قالب ساخت نیروگاه و اتصال شبکه برق ایران به کشورهای منطقه عمل می شد نه تنها بحران برق کنونی اتفاق نمیافتاد بلکه میتوانستیم با صادرات قابل توجه برق به سایر کشورها زمینه ارزآوری برای کشور را مهیا کنیم. در هر صورت برای جلوگیری از تکرار این وضعیت در میان مدت و بلند مدت ضروری است تا توسعه نیروگاه ها به صورت جدی تر در دستور کار قرار گیرد. طبق اظهارات روز گذشته سخنگوی صنعت برق در روزهای آینده نیز با تمهیداتی که بکار بسته شده و همچنین افزایش واردات برق به کشور تا ۶۵۰ مگاوات، شرایط تا حدی بهبود خواهد بود.
نظرات و تجربیات شما لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.