گزارش«اقتصاد ملي» از تغيير وضعيت بازار
عقب نشینی نرخ دلار در مقابل سیگنال های توافق برجام
امیدواری به شکلگیری توافق برجامی روز گذشته نیز در بازار ارز مشهود بود تا جایی که قیمت ها در ساعاتی از روز به ۲۸ هزار تومان کاهش یافت. مطابق بررسیها، در یک هفته حدود ۶ درصد از ارزش دلار کاسته شده است. همچنین قیمت طلا هم به بهمن ۱۴۰۰ بازگشت و قیمت هر قطعه سکه […]
امیدواری به شکلگیری توافق برجامی روز گذشته نیز در بازار ارز مشهود بود تا جایی که قیمت ها در ساعاتی از روز به ۲۸ هزار تومان کاهش یافت. مطابق بررسیها، در یک هفته حدود ۶ درصد از ارزش دلار کاسته شده است. همچنین قیمت طلا هم به بهمن ۱۴۰۰ بازگشت و قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید به ۱۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان رسید.
بازگشت نرخ دلار به کانال ۲۸ هزار تومان در حالی در بازار مشاهده شد که طی یک سال گذشته تحولات اقتصادی و سیاسی تحتتأثیر فشارهای خارجی و تحریمها کنار هجمههای رسانهای نوسانات بازار ارز را به بالاترین حد خود رسانده بود. در معاملات دیروز قیمت فروش دلار در صرافیهای بانکی نسبت به شنبه ۱۱۰۳ تومان کاهش یافت و به ۲۶هزار و ۹۳۴ تومان برای فروش رسید. قیمت فروش یورو نیز معادل ۲۸ هزار و ۳۹۸ تومان و قیمت خرید یورو نیز ۲۸ هزار و ۱۱۵ تومان اعلام شد. علاوه بر این، قیمت خرید دلار در بازار متشکل ارزی ۲۷ هزار و ۹۵۲ تومان و نرخ فروش آن ۲۸ هزار و ۲۰۵ تومان بود، این در حالی است که نرخ خرید یورو در این بازار ۲۸ هزار و ۶۰ تومان و نرخ فروش آن نیز ۲۸ هزار و ۳۱۵ تومان اعلام شد.
ریزش ادامه دار دلار یا پیش خور شدن قیمت؟
به عقیده بسیاری از کارشناسان رفتار بازار در روزهای اخیر حاوی سیگنال های مثبت از آینده نشستهای هسته ای است. عدهای از این افراد معتقدند که در صورت انتشار خبر قطعی توافق، ریزشهای شدیدتری صورت خواهد گرفت. اما در مقابل برخی دیگر از کارشناسان بر این باورند که کاهش قیمتهای مورد انتظار از نرخ دلار پس از توافق احتمالی در حال صورت پذیرفتن است و اصطلاحا پیشخور شده است. در نتیجه بعد از حصول توافق احتمالی پتانسیل کاهش نرخ ارز شدید وجود ندارد.
بانک مرکزی موفق عمل کرد؟
در کنار کاهش انتظارات تورمی ناشی از سیگنال های مثبت بین المللی، به عقیده برخی از کارشناسان اقدامات سیاستگذار پولی و ارزی، ثبات ارز را در بازار ارز حاکم کرد. با توجه به اثرپذیری مستقیم بخش خارجی از تحریمهای اعمالشده، از سال گذشته تاکنون بخش عمدهای از سیاستهای بانک مرکزی بر کاهش آسیبپذیری این بخش از توطئههای دشمن متمرکز بوده است.
آنطور که قبلاً هم مسئولان بانک مرکزی اعلام کرده بودند: اقدامات بانک مرکزی در دو حوزه کاهش «نوسانات نرخ ارز و روانسازی تجارت خارجی» و «کاهش تأثیرپذیری واردات کالاهای اساسی و ملزومات تولید از نوسانات نرخ ارز» پیگیری شده است.
از مهمترین اقدامات سیاستگذار ارزی برای مهار نوسانات ارزی در ماههای گذشته، اصلاح موارد ۲۴گانه ارز خدماتی، پیگیری راهاندازی سامانه فروش و عرضه ارز خرد برای مردم، مشارکت در بازبینی نحوه تخصیص ارز ۴۲۰۰، برخورد با صرافیهای متخلف و تمرکز ویژه بر بازار باز بوده است.
همچنین اقداماتی همچون اعطای اختیارات ویژه به بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز با مصوبه سران قوا، تصمیم شجاعانه بانک مرکزی در زمینه راهاندازی بازار توافقی، مسدود کردن حساب فعالان بازار فردایی ارز و طلا کنار شناسایی سرشاخههای فعال در این بخش با همکاری نهادهای مرتبط با محوریت بانک مرکزی قوه قضاییه و پلیس امنیت و پلیس اقتصادی، اقدام دولت در راستای مقابله با قاچاق و کنترل تقاضای ارز در بازار قاچاق، تسهیلگری بانک مرکزی در بازگشت ارز حاصل از صادرات، فعالیت صرافیها در ایام تعطیل در دستاورد ثباتبخشی بازار ارز، بیتردید تأثیرگذار بودهاند.
کاهش انتظارات تورمی
بسیاری از کارشناسان ایجاد ثبات مستمر در بازار ارز را محصول کاهش انتظارات تورمی می دانند. محمد طبیبیان، کارشناس اقتصادی در این زمینه معتقد است: رفع مشکلات مربوط به کسری بودجه، مدیریت نقدینگی و ساماندادن به محیط تولید میتواند مانع از افزایش نرخ ارز شود و لذا وقتی تورم و انتظارات تورمی در اقتصاد کشور به دلایل مختلف شکل میگیرد، خواه ناخواه شاهد افزایش نرخ ارز مانند دلار و سقوط ارزش ریال خواهیم بود.
او افزود: زمانی که ما شاهد سیل ناشی از نقدینگی، هم زمان با افزایش در انتظارات تورمی هستیم، بانک مرکزی و دولتها نمیتوانند به تنهایی وضعیت را کنترل و مدیریت کنند و مانع از این سیل ویرانگر شوند. طبیعی است زمانی که تورم و انتظارات تورمی بالا میرود، نرخ ارز هم افزایش پیدا میکند؛ نکته ای که بانک مرکزی از ابتدای سال جاری بدان همت گمارده و کنترل تورم و نقدینگی را به عنوان یکی از اصلی ترین اقدامات خود در دستور کار قرار داده است .
گزارش ها حاکی از این است که رشد دوازدهماهه نقدینگی منتهی به پایان خردادماه ۱۴۰۱ (با پایه همگن) نسبت به رشد دوره مشابه سال قبل (۳۹.۴ درصد)، معادل ۴.۱ واحد درصد کاهش داشته است. بنابراین بازارساز، در طول سه ماه رصد مستمر بازار ارز موفق شد تا بازار ارز را برپایه اصل کنترل تقاضا و افزایش هدفمند عرضه و صرفا با تسهیل گری برای عرضه ارز حاصل از صادرات متعادل کند رویکردی که نتایج آن امروز در بازار قابل لمس است.
امروز بازار متشکل ارزی به بستری امن برای عرضه ارز حاصل از صادرات برای صادرکنندگان تبدیل شده است و شبکه صرافی مجاز کشور بدود محدودیت به تامین ارز مورد نیاز مردم اقدام می کنند ضمن اینکه با توجه شرایط مناسبت درامدهای ارزی کشور و رشد قیمت نفت، فرآوردهها، پتروشیمیها و محصولات فولادیها در بازارهای جهانی، منابع ارز مورد نیاز ثبت سفارش اقلام وارداتی نیز در چارچوب ضوابط تجاری تامین می شود. در مجموع رصد نرخ ارز طی چند روز اخیر مؤید به آرامش رسیدن و ثبات در بازار است و انتظار میرود با تصمیمهای نهادهای مسئول اقتصادی و سیاسی روند تثبیت نرخ ارز تعمیق بیشتری به خود بگیرد.
خبرنگار: علیرضا رضوانی
نظرات و تجربیات شما لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.