وقتی سفره ها کوچک تر می شوند
فشار بی امان تورم روی کالاهای اساسی
افزایش نرخ تورم و گرانی اقلام مختلف این روزها بیش از گذشته دامن کالاهای اساسی را گرفته است، تا به آنجا که برخی از خانواده ها از سر اجبار بسیاری از اقلام مورد نیاز در فهرست خریدهای روزانه شان را قلم گرفته اند و سفره هایشان را کوچک تر کرده اند، این در حالی بوده […]
افزایش نرخ تورم و گرانی اقلام مختلف این روزها بیش از گذشته دامن کالاهای اساسی را گرفته است، تا به آنجا که برخی از خانواده ها از سر اجبار بسیاری از اقلام مورد نیاز در فهرست خریدهای روزانه شان را قلم گرفته اند و سفره هایشان را کوچک تر کرده اند، این در حالی بوده در آن سوی ماجرا تولیدکنندگان تلاش کرده اند تا با افزایش تبلیغات تمایل به خرید را در مشتریان افزایش دهند، با این وجود اما کارشناسان اقتصادی این روزها نسبت به کوچک شدن سایز بازار محصولات اساسی هشدار داده اند.
این روزها اگر گشتی در بازار بزنید متوجه خواهید رشد چند برابری بهای اقلام نسبت به یکی دو سال اخیر موجب شده تا بسیاری از خانواده ها دیگر نه تنها توان مالی چندانی برای خریداری کالاهای غیرضروری نداشته باشند، بلکه در زمینه کالاهای اساسی هم دست به عصا بوده و تا حد امکان فهرست خریدشان را کوتاه و کوتاه تر کنند. آنچه که بالا رفتن چند باره قیمت کالاهای اساسی در ماه های ابتدایی سال جاری هم به آن دامن زده است.
افزایش هزینه ها برای تولیدکنندگان تا تورم نقطه به نقطه تولیدات
روندی که موجب شده تا دربازه زمانی دو تا سه ماهه گذشته سایز بازار محصولات و کالاهای اساسی کوچک و کوچکتر شده، ضمن اینکه این شرایط باعث شده تا حاشیه سود شرکت ها هم با افت قابل توجهی رو به رو شود، مقوله ای که ناصر پاشاپور، کارشناس اقتصادی هم از آن سخن گفته است با این توضیح که عدد و رقم هزینه ها مانند هزینه های جاری که به بحث مواد اولیه یا دستمزدها مربوط می شود نیز برای تولیدکنندگان افزایش زیادی داشته است.
در چنین شرایطی اما اعداد و ارقام مربوط به مرکز آمار حکایت از این دارد که تورم در تیرماه گذشته با نرخ سالانه ۴۰.۵ درصدی روند افزایشی داشته و این عدد در مقایسه با ماه ماه قبل از آن هم، ۱.۱ درصد افزایش داشته است. علاوه براین تورم نقطه به نقطه هم نشان دهند رشد ۱.۵ درصدی، ۵۴ درصد گزارش شده که رقم بالایی است.
حذف ارز ترجیحی و افزایش بیش از ۳۳ درصدی قیمت مواد غذایی
در این خصوص البته احسان سلطانی، کارشناس مسائل اقتصادی نیز گفته است که طبق اطلاعات رسمی مرکز آمار در دو ماهه گذشته فقط افزایش قیمت مواد غذایی بیش از ۳۳ درصد بوده که علت این امر حذف ارز ترجیحی بوده است، این در حالی بوده که از ابتدای سال نیز تا به امروز نمودارهای مربوط به قیمت مواد غذایی روند صعودی ۴۴ درصد را نشان می دهد، ضمن اینکه این را هم باید عنوان کرد؛ شاخص قیمت کل کالاها و خدمات در نخستین ماه فصل تابستان امسال رشد ۲۶ درصدی را به نمایش گذاشته است که عدد قابل توجهی بود و به طور مستقیم باز هم توان مالی خانواده ها به ویژه اقشار ضعیف حتی متوسط را برای فراهم کردن کالاهای اساسی کاهش داده است.
افزایش تبلیغات برای ترغیب مشتریان
این در حالی بوده که به نظر می رسد؛ تولیدکنندگان اقلام مختلف به ویژه کالاهای خوراکی تلاش کرده اند تا با افزایش میزان تبلیغات خود تا حد امکان با ترغیب مشتریان به خرید این افت را جبران کنند، تدبیری که البته به نظر می رسد چندان اثرگذار نبوده زیرا که بسیاری از خانواده ها به دلیل نبود توان مالی بسیاری از خریدهای خود را از برنامه روزانه شان قلم گرفته اند و براین اساس تبلیغات نیز قادر به جبران این امر نبوده است.
کاهش سهم فروش شرکت های مرتبط با کالاهای اساسی
آنچه که حتی موجب شده تا پاشاپور هم بیان کند؛ به رغم تخصیص ماهیانه ۲۴هزار میلیارد تومان سهم فروش شرکت های مرتبط با کالاهای اساسی کاهش قابل توجهی داشته است.
اما شرایط در بازار کالاهای اساسی برای اقلام مختلف به چه صورت است؟ در این باره باید عنوان کرد که طبق تحقیقات صورت گرفته نان در مقایسه با روغن افزایش کمتری را در بها تجربه کرده است که این امر می تواند به دلایل مختلف مربوط باشد، ضمن اینکه افزایش چشمگیر بهای نان های صنعتی و نان عرضه شده در خرده فروشی ها موجب شده تا این روزها خانواده ها بیشتر مایل باشند تا نیاز خود در این زمینه را به طور مستقیم از نانوای ها تامین کنند. آنچه که گاها موجب شده تا نان عرضه شده در نانوایی ها به سرعت به اتمام برسد و ساعت کار برخی از نانوایی ها به علت فروخته شدن سریع میزان نانی که هر روز پخت می کردند نیز کاهش یابد.
همچنین به طور نمونه می توان به شرایط عرضه و خرید لبنیات اشاره کرد، در این زمینه البته در ابتدا باید به اظهارات اخیراحمد اسماعیلزاده، مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت پرداخت که گفته است؛ گرانی لبنیات باعث شده تا مصرف این دسته اقلام به ویژه شیر در دو تا سه ماهه اخیر به میزان بسیار چشمگیری کاهش یابد، ضمن اینکه به نظر می رسد برخی ها به ویژه گروه سنی نوجوان نوشابه ها و نوشیدنی های شیرین را جایگزینی شیر کرده اند، موضوعی که البته نیاز به بررسی های بیشتری دارد.
ولی به هر حال در مجموع باید این امر را هشداری جدی در زمینه احتمال بروز و افزایش میزان کمبود کلسیم، پروتئین و مواد مغذی در گروه های سنی به ویژه کودکان دانست که به طور قطع این امر در مناطق دارای سوء تغذیه و استان های کم برخوردار شکل بحرانی تری می تواند به خود گیرد و در آینده نیز میزان بروز پوکی استخوان، کوتاه قدی یا دیگر امراضی مربوط به کاهش میزان لبنیات در وعده های غذایی افراد را بیشتر خواهد کرد. زنگ خطری که گرانی کالاهای اساسی و کاهش توان خانواده ها برای تهیه اقلام مذکور آن را به صدا در آورده و به زودی نیز می تواند موجب افزایش هزینه های درمانی نه تنها برای خانواده بلکه برای جامعه و نظام سلامت کشور شود.
در این خصوص در توضیح بیشتر و به طور مثال باید عنوان کرد که در چهار ماهه نخست سال جاری به طور نمونه بهای پنیر سفید بیشتر از دیگر پنیرها افزایش داشته و نرخ رشد ۱۳۶درصدی را به نمایش گذاشته است، این درحالی بوده که گفته می شود در فصل بهار میزان تبلیغاتی که در زمینه این محصول خوراکی صورت گرفته رشد ۵۰۰ درصدی داشته است، به این معنا که این روزها سرمایه گذاران و شرکت های فعال در این زمینه به شدت نگران از دست دادن بازار خود هستند. موضوعی که البته برخی دیگر از بازارهای مربوط به کالاهای اساسی در حال تجربه کردن آن هستند.
اما اینکه به واقع چگونه می توان این بازار و به تبع آن سفره های خانواده ها را سامان داد موضوعی بوده که باید متولیان امر درباره آن چاره اندیشی کنند، پیش از اینکه چنین شرایطی هزینه های دیگری را به جامعه و کشور تحمیل کند، چرا که کاهش سلامت افراد در گروه های سنی مختلف به ویژه جوانان بر دیگر ابعاد جامعه نیز اثرگذار بوده و زیان هایی را در بازه زمانی نه چندان دراز مدت به همراه خواهد داشت.
خبرنگار -الهام صادقی
نظرات و تجربیات شما لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.