چالشهای پیشروی زنان کارآفرین
با توجه به اینکه نیمی از سرمایه های اجتماعی، زنان هستند و در اسلام برای زنان، نقش و منزلت والایی در نظر گرفته شده است و آنان نقش بسزایی در پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع مقدس و سازندگی کشور ایفا کرده اند، لذا مطابق فرمایشات حضرت امام و مقام معظم رهبری و […]
با توجه به اینکه نیمی از سرمایه های اجتماعی، زنان هستند و در اسلام برای زنان، نقش و منزلت والایی در نظر گرفته شده است و آنان نقش بسزایی در پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و هشت سال دفاع مقدس و سازندگی کشور ایفا کرده اند، لذا مطابق فرمایشات حضرت امام و مقام معظم رهبری و تاکید بر کرامت زنان و نقش بی بدیل آنان در تحکیم بنیان خانواده و سلامت جامعه، اکنون نگاه جهان بیشتر بسوی زنان معطوف شده است زیرا امروز برای تحقق توسعه اجتماعی، تسریع فرآیند توسعه اقتصادی و محقق شدن عدالت اجتماعی اگر به زن بعنوان نیروی فعال و سازنده نگریسته شود، مسیر هموارتر خواهد بود.
زنان با ۴۹.۲۵ درصد نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می دهند. بنظر می رسد جذب این نیروهای تحصیلکرده در سازمان های دولتی موجود که اکثرا” با تورم نیروی انسانی مواجهند، عملی نباشد. لذا حضور زنان در کسب و کارمبتنی بر کارآفرینی در مقیاس های خانگی، کوچک، متوسط و بزرگ خواه بصورت کسب و کار خانگی خواه تولیدی، دستاوردهای مهمی خواهد داشت. نرخ مشارکت اقتصادی زنان در ایران ۲۰ درصد و نرخ فعالیت اقتصادی زنان در جهان ۳۵ درصد می باشد. زنان در محیط کسب و کار با موانع توسعه ای و ساختاری از جمله موانع اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مواجه هستند.
در حوزه کارآفرینی زنان، برخی ابعاد ساختاری جامعه در حوزه فرهنگی، اجتماعی و حقوقی باید اصلاح شود تا مسیر کارآفرینی زنان توسعه و هموار شود.
قطار پیشرفت و تکنولوژی چندین سال است به کشور ما هم رسیده و قطعا”رشد اقتصادی به صورت نوین و یا سنتی درغیاب ۵۰ درصد از جمعیت یک کشور رخ نمی دهد و برای مشارکت بانوان، باید زمینه های کار در جامعه فراهم شود. بدلیل نداشتن تخصص کافی و مهارت زنان در حوزه فناوری اطلاعات، احساس تهدید نسبت به حریم شخصی، نداشتن سرمایه اولیه و عدم امکان جذب سرمایه، زنان صرفا” ۱۴درصد سهم کسب وکارهای فضای مجازی را دارند. در این حوزه آموزش مهم است زیرا اکثر فناوری ها وارداتی بوده و با جامعه ما منطبق نیستند و لازم است آموزش های لازم داده شود تا صبغه ملی و بومی بخود بگیرند. همچنین هرچه دولت ها در توسعه رقابت پذیری شرکت های کوچک و متوسط تمهید بیشتری بخرج دهند نرخ مشارکت اقتصادی زنان در جامعه بالا رفته، احتمال ایجاد شغل بیشتر می شود و رشد اقتصادی پایدارتر می شود. زنان با حفظ وظایف اصلی خود توانسته اند از آزادسازی تجارت و مشارکت در زنجیره های ارزش جهانی، بویژه در صنایع تولیدی و خدماتی صادرات گرا سود حاصل نمایند.
انواع زنان کارآفرین:
الف)روستایی ب) خوداشتغال (کسب و کارهای خرد، خانگی و کوچک) ج-متخصص، فناور و نوآور (کسب و کارهای نوپا، متوسط، بزرگ و پیشرفته)
چالش ها:
- عدم حمایت قوانین از حضور زنان در عرصه کسب و کار و ضرورت رعایت توصیه های دینی و اخلاقی در حفظ احترام و کرامت زنان
- مخالفت مردان با فعالیت های همسرانشان در بنگاه های اقتصادی و ایجاد یک حرفه و شغل.
- زنان هنگام کسب و کار با دشواری مواجه هستند و با تبعیض آشکار و پنهانی روبرو می باشند. تفاوت گسترده ای بین دستمزد زن و مرد وجود دارد. زنان کارآفرین در مقایسه با مردان از فرصت های مساوی در دستیابی به امکانات شغلی رده بالا برخوردار نیستند. تسلط صنعت در دست مردان است و زنان را جدی نمی گیرند. از کل شاغلان حوزه صنعت حدود ۱۰ درصد زن و ۹۰ درصد مرد بوده که جای بسی تامل است. و کمتر از ۳ درصد از شرکت های استارت آپی که روی آنها سرمایه گذاری شده مدیر زن داشتند.
- تربیت فرزندان و انجام امور خانواده از یک طرف و “انعطاف پذیری ساعات کار” از طرف دیگر می تواند بعنوان یکی دیگر از چالش های مهم زنان کارآفرین باشد.
راهکارهای پیشنهادی:
- راه اندازی پایگاه اطلاعاتی زنان کارآفرین جهت ترویج خرد جمعی و کارکردن زنان در کنار هم، شبکه سازی در این حوزه و تقویت الگوهای مهارتی مدیریت کسب و کار.
الف –شناسایی شرکت های واجد شرایط کوچک و متوسط جهت مشارکت زنان در زنجیره تامین آنها. زنان از آزادسازی تجارت و مشارکت در زنجیره های ارزش جهانی، بویژه در صنایع تولیدی و خدماتی صادرات گرا سود برده اند. تسهیل فرآیندهای تجاری بطور مستقیم و غیرمستقیم نرخ مشارکت اقتصادی زنان را بالا برده است .
- ایجاد مراکز مشاوره تجاری و توسعه کارآفرینی زنان (مشاوره های فنی و تکنولوژیک، خدمات آموزشی کسب و کار، حقوقی، بازار، مربیگری و مشاوره و …). ۴۸ درصد از زنان کارآفرین بدلیل عدم مشاوره و مربیگری مناسب رشد پتانسیل آنها محدود شده است.
الف _ تخصیص یارانه جهت حضور زنان در بازارها و نمایشگاه های ملی و بین المللی و متناسب با هویت ملی
ب – تخصیص یارانه و سهمیه جهت آموزش بانوان در حوزه های مدیریت کسب و کار و اقتصاد دیجیتال و دانش بنیان بمنظور توانمندسازی زنان.
نوآوری در بنگاه ها با افزایش اشتغال، بهبود بهره وری نیروی کار و توسعه مهارت همراه بوده و از همه مهم تر آنکه شرکت های فناور و نوآور تمایل بیشتری به استخدام کارکنان زن دارند.
- ایجاد صندوق مالی حمایتی از کارآفرینان زن در ایجاد شغل و کسب و کار و تامین اعتبار و وثیقه
الف- تنها یک دهم درآمد جهان و فقط یک صدم اموال و دارایی های جهان به زنان اختصاص دارد.
ب –دسترسی کمتر زنان به اعتبارات مالی بدلیل ضعف مسایل مربوط به ضمانت و مقادیر کم اعتبارات و همچنین وجود نگرش منفی درخصوص توان استرداد پایین زنان کارآفرین. درحالیکه گزارش سازمان توسعه صنعتی سازمان ملل متحد نشان می دهد که در بیشتر کشورهای درحال توسعه، نرخ بازپرداخت وام زنان بالاتر از مردان است.
ج-عدم سابقه اعتبار و وثیقه ناکافی دسترسی به وام ها را برای همه کارآفرینان بویژه زنان کارآفرین دشوار می کند. کارآفرینان زن غالبا به دلیل داشتن سابقه ضعیف اعتباری ناشی از سابقه کار متناقض و پس انداز ناکافی، در افزایش سرمایه با مشکل بیشتری مواجه می شوند. لذا زنان به دارایی و درآمد محدود خود متکی می شوند که این امر توانایی رشد و تنوع فعالیت های اقتصادی آنها را محدود می کند.
د- اعمال مشوق های بخشودگی مالیات و بیمه جهت بنگاه های اقتصادی که بانوان در نقش اصلی هیات مدیره، مدیرعامل و بنیانگذار حضور دارند در بازه زمانی ۵-۳ سال اول راه اندازی
ه – تلاش های هدفمند بیگانگان جهت جذب نخبگان کشور بویژه زنان نوآور و فناور (در تبلیغات اخیر کشورهای مختلف با اعلام جذب تیم های استارت آپی و وعده های سرمایه گذاری ۱۰۰ هزار دلاری به بالا اعلام شده است تیم هایی که تعداد خانم بیشتر در آنها حضور دارند مورد حمایت بیشتر قرار می گیرند). لذا دولت محترم بصورت هدفمند، ضابطه مند وشفاف بدور از انحصار از فعالین اکوسیستم نوآوری و فناوری جهت جلوگیری از خروج نخبگان حمایت لازم را بعمل آورده و برنامه ریزی نماید. در این مهم ارزیابی و پایش مستمر کسب و کار و میزان موفقیت و شکست براساس شاخص ها و نرخ های متداول بخش خصوصی مورد توجه است.
مهندس زهرا بختیاری
فعال حوزه کارآفرینی و فناوری
نظرات و تجربیات شما لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.